En de stoelen bleven nog lang leeg
Jackie Kever BY-NC-ND

Democratie en transparantie in de Tweede Kamer

Op zaterdag 8 september vond in het Tweede Kamer gebouw in Den Haag Apps voor Democratie plaats. Georganiseerd door de Tweede Kamer, Open State Foundation en Netwerk Democratie kwam een select gezelschap van makers en denkers bij elkaar om discussiëren over de wijze waarop Open Data een bijdrage kan leveren aan het openbreken van beleidsprocessen en het hiermee versterken van de democratie.  Directe aanleiding was het (verbeterd) beschikbaar komen van alle Tweede Kamer stukken uit het Parlis systeem. Op uitnodiging van Gerdi Verbeet werden ter plekke nieuwe toepassingen bedacht die een bijdrage kunnen leveren aan de transparantie van de Tweede Kamer.

Namens Waag waren Tom Demeyer (hoofd technologie) en ikzelf (Ivonne Jansen-Dings, projectleider Open Data) aanwezig. Naast discussie op hoog niveau (wat verwacht je anders in de Tweede Kamer) hadden meerdere teams van ontwikkelaars zich goed voorbereid om demo's te geven van de mogelijkheden die zij zagen met de vrijgegeven parlementaire data. Naast toepassingen vanuit een meer wetenschappelijke insteek, zoals de bijdrages van TNO en de Hogeschool Rotterdam kwamen ook meer commerciële diensten aan bod, zoals de website van NU.nl. Enkele voorbeelden die momenteel reeds beschikbaar zijn:

  • NUPubliek; volgen van politici op de grote politieke thema's
  • Het Parallellement; mee stemmen met het echte parlement
  • Wie kies jij; stemwijzer voor niet alleen partijen, maar voor echte kandidaten.
  • Argumenten.nl; voors en tegens rondom iedere discussie
  • Publitiek.nl; alle informatie over debatten, partijen en politici op een rij
  • Tweede Kamer Examen; belangrijke vragen aan politici, blijven ze consistent en verhoudt het antwoord zich tot stemgedrag

Wat betekent dit initiatief nu voor het functioneren van ons democratisch bestel? Is dit een stap op weg naar een betere parlementaire democratie? Nauwelijks… De informatie was in de meeste gevallen al beschikbaar, er is geen sprake van nieuwe communicatiemogelijkheden, en de processen blijven precies dezelfde. Toch is het een belangrijke stap. Het toont dat de kamer zich bewust is van een veranderende maatschappij en bereid is de manier waarop zij daarin functioneert te veranderen en aan te passen aan de eisen van nu. Een cliché, wellicht, maar voor de meeste politieke instituties zeker geen vanzelfsprekendheid. De Tweede Kamer zet nu een eerste stap, het is te hopen dat de andere politieke instituties volgen. Het is aanhaken of overbodig worden. In die zin was het een beetje teleurstellend dat de workshop 'Open data en politieke instituties' in de middag haar titel eigenlijk niet waarmaakte.

Apps voor Democratie laat zien dat het belangrijk is om contexten te scheppen waar beleidsmakers, opinieleiders, wetenschappers, developers en bedrijven elkaar kunnen ontmoeten. Apps wedstrijden in het algemeen en deze in het bijzonder creëren momentum. Data eigenaren werken naar een specifiek moment in de tijd toe om hun data te ontsluiten en ontwikkelaars krijgen een platform om hun innovatieve kracht tentoon te kunnen stellen. De plek waar ze elkaar ontmoeten geeft mogelijkheden voor uitwisseling van ideeën en het starten van nieuwe initiatieven.

(Met dank aan Tom Demeyer voor zijn bijdrage)