Encryptie in Baas op het Internet
Waag BY-NC-SA

Leren hoe het internet werkt

Vanuit ons project 'De Baas Op Internet' (ook bekend onder de naam 'Cryptokids') is hard gewerkt aan lesmateriaal voor lagere en middelbare scholen. Dit heeft geleid tot online beschikbaar lessenpakket om van leerlingen en leerkrachten bewustere internetgebruikers te maken.

De leerkrachten zijn degenen die dit lesmateriaal aan leerlingen gaan aanbieden. Daarbij is het van belang dat deze leerkrachten zich comfortabel voelen met het materiaal. Om die reden biedt het Creative Learning Lab twee gratis introductiesessies aan ter verkenning van van de lesbrieven. Dit is een verslag van de eerste workshop op 13 december in Huis de Pinto.

Begrip is de basis
De groep stroomt binnen. Ook medewerkers vanuit bibliotheken zijn op de workshop afgekomen. Ook op hen mogen we rekenen bij verspreiding van het materiaal. Robin van Westen introduceert wat de insteek is van het lesmateriaal. "Kinderen krijgen veel les over mediawijsheid. Het accent ligt daarbij vaak op gedrag. Het gaat dan minder over hoe het internet echt werkt. Wij geloven dat inzicht en begrip over 'hoe het werkt' zal leiden tot meer bewuste en betere keuzes door internetgebruikers."

De zes lesbrieven op debaasopinternet.nl zijn uit deze insteek voortgekomen.

Het fysieke internet
In groepjes gaan aan de slag met het lesmateriaal onder begeleiding van Douwe-Sjoerd Boschman en Robin van Westen. Aan een van de tafels verkennen de deelnemers de lesbrief over de fysieke vorm van het internet. Met publiek beschikbare online tools verkennen ze waar de kabels liggen die landen en continenten met elkaar verbinden. "Ik vind dit ook wel iets voor de les topografie," merkt iemand op.

Als duidelijker is geworden hoe het internet bestaat uit fysieke connecties, vraagt Douwe-Sjoerd: "En wat gebeurt er nu als er een site door de overheid wordt geblokkeerd? Wie moet er dan iets doen? Een provider, een datacenter, of iemand anders?"

Met de inzichten uit de lesbrief vers in het geheugen, komen aanwezigen tot een goed gesprek.

Privacy
Aan de andere tafel begeleidt Robin de oefeningen uit de lesbrief over privacy. Men spreekt over verbinding via internet en over wat men met wie wil delen via toepassingen als WhatsApp. Een ICT-medewerker aan tafel reageert op het vraagstuk hoe men in de klas moet omgaan met mobiel internet in de klas. "Ik denk dat het niet goed is om mobieltjes in de klas te verbieden. Je moet het juist omarmen om de kansen die het kinderen biedt te benutten! Mensen durven op internet makkelijker dingen te delen. Dat kan ook heel waardevol zijn. De vraag is dus ook hoe je dat beter benut." Er wordt ingestemd en doorgepraat.

Na 30 minuten sluit Robin af met de woorden: "Gebruik nu deze lesbrieven om deze gesprekken ook met de klas te voeren. Zorg daarbij dat jullie ook de digitale wereld, die de leerlingen ervaren, erkennen. Benadruk dat het prima is om de keuze te maken om informatie te delen, maar benoem dat het ook heel menselijk en OK is als je besluit dat je niet alles met iedereen wil delen."

Lesbrieven voor iedereen online
Het allerbeste nieuws is dat we alle lesbrieven ook gratis online verspreiden op debaasopinternet.nl. Onze uitdaging verschuift nu van creëren, naar verder verspreiden van dit materiaal. Verwijs daarom iedereen die je kent naar debaasopinternet.nl, zodat zoveel mogelijk kinderen en leerkrachten mogen profiteren van de lesbrieven. Vanuit de bibliotheek en andere aanwezigen is aangegeven dat men voornemens is om met alle lesbrieven aan de slag te gaan.

Uitdaging voor iedereen
"Wie van ons is Sonja van Boelen?" vraagt iemand anders opeens. Een vrouw op de hoek van de tafel draait zich om. "Ik heb hier namelijk het MAC-adres van jouw computer kunnen vinden omdat we hier op een gastnetwerk van Waag zijn ingelogd." 

Hierdoor werd opnieuw duidelijk dat de uitdaging om bewust met internet om te gaan, niet alleen voor leerlingen en leraren geldt, maar ook voor jou, mij en vele anderen.

"Worden deze lessen trouwens ook aan ouders gegeven?," wil een andere deelnemer dan weten, "want wat er van kinderen online komt wordt ook door de ouders bepaald."

"Nog niet, maar gelukkig is het materiaal zo simpel verwoord dat zelfs volwassenen het kunnen snappen," reageert Robin. Na een seconde van zelfkritische overpeinzing, volgt hard gelach.

Het lesmateriaal is het resultaat van een uitvoerig co-creatie traject met docenten en leerlingen op verschillende scholen. Dit is gedaan door Waag in samenwerking met Bits of Freedom en Netwerk Democratie. Het project is financieel mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het SIDN fonds en Fonds 21.

Lees je dit, en wil jij ook een begeleidende rol spelen in het verspreiden van deze lesbrieven, neem dan vooral contact met ons op.