"A million people working for nothing, you better give them what they really own," zong John Lennon in Power to the people (1971). Los van de context waarin de compositie ontstond, zou je kunnen zeggen dat die zin in tweeënveertig jaar nauwelijks aan kracht heeft ingeboet.
Dat blijkt ook op de eerste programmadag (16 september 2013) van de Amsterdam Urban Innovation Week, die de titel van de song van de voormalige Beatle als thema heeft. De tijden zijn veranderd, de omstandigheden onvergelijkbaar, en toch klinkt zijn oproep om te handelen urgenter dan ooit.
Dadendrang kan Egbert Fransen van de Cultuurfabriek – met Waag de drijvende kracht achter het evenement – niet ontzegd worden. “We gaan niet op anderen zitten wachten. We gaan het zelf doen!” Waarna hij trots het magazine Nieuw Amsterdam ten doop houdt.
“Dat zal ook wel moeten,” betoogt Albert Jan Kruiter van het Instituut voor Publieke Waarden later. Hij constateert “dat in een democratie de overheid haar burgers steeds meer in bescherming wil nemen, terwijl deze laatsten juist alleen maar individualistischer worden.”
Op een gegeven moment wordt die situatie onhoudbaar. Dat was goed te zien bij de welvaartsstaat. Die werd voortdurend uitgebreid, maar uiteindelijk onbetaalbaar. De centrale overheid droeg een groot deel van haar verantwoordelijkheden over aan de lokale overheden.
Daarmee gaf de overheid haar eigen tekortkomingen toe, erkende ze ook dat de marktwerking die sinds de jaren tachtig in opkomst was had gefaald, en bracht ze de macht dichter dan ooit bij de burger. Deze krijgt nu eindelijk de kans overheid en de markt voor hem te laten werken.
Volgens Steve Clare van het Britse initiatief Locality is dat “de uitdaging waar de moderne mensen voor staan. Het sociale contract is uiteengevallen. Ze zullen zich moeten organiseren en laten leiden door enthousiasme en ambitie. Want kennis is aanwezig in de gemeenschap.”
Keren Nazareth van de organisatie Saath laat zien dat het kan. Sinds 1989 zet de stichting zich in om sloppenwijken in India van essentiële basisbenodigdheden te voorzien. Ze probeert de burgers, de overheid en het bedrijfsleven te overtuigen van de noodzaak van deze faciliteiten.
“Maar dat lukt alleen als de inwoners zelf bereid zijn de eerste stap te zetten en met elkaar samen te werken,” zegt Nazareth. “Door er tijd en energie in te steken – en het handig te spelen – komen de andere partijen ook over de brug.” Over power to the people gesproken!
Michiel Jansen-Dings is gastblogger voor de Amsterdam Urban Innovation Week.
Zie voor de foto's deze set op Flickr.
