In Do it Together Bio #4 op 3 april werkten we met Aliibrio ficheri, bacteriën die licht geven, maakten 3D-prints met levend materiaal en bouwden we een bioprinter uit oude HP-printers naar het model van BioCurious op Instructables. Halverwege de workshop vertelde kunstenares Allison Kudla over haar werk en deelden Branislav Misovic en Jelle Boomstra hun ervaringen met het 3D-printen van levend materiaal.
Over onze gasten:
Allison Kudla licht haar laatste werk toe, dat ze geprint heeft met levend materiaal. Dat vereist nogal wat specialistische kennis. Wat is bijvoorbeeld de levenscyclus van het materiaal? Wat is er nodig om de levende organisme te laten groeien? Hoe functioneren de cellen? Hoe moeten ze gevoed worden? Verwondering en nieuwsgierigheid lijkt haar werkwijze te kenmerken. Ze stelt dat er alleen door het materiaal waarmee ze werkt echt goed te begrijpen een dialoog ontstaat, wat voor haar een voorwaarde is voor een interessant werk.
Jelle Boomstra, labmanager van Protospace legt uit hoe een 3D-printer ingezet kan worden voor het printen van levend materiaal. Hoe repareer je bijvoorbeeld een beschadigd bot? Hij werkt vanuit Protopace samen met wetenschappers van de UU aan experimenten om hierop antwoorden te vinden. In een slideshow laat hij zien hoe je een beschadigd bot scant, hoe je er en 3D-model van maakt en vervolgens een print die gebruikt kan worden om het bot op te vullen. Het materiaal: thermoplast en drie verschillende lagen gel met cellen erin. Vanzelfsprekend is dit de simpele versie van een veel ingewikkelder verhaal. De Ultimaker (een DIY printer) gebruikt hij voor research and development. Het echt printen gebeurd met een printer van iets betere kwaliteit. Beta TCP, 'magical powder' kan gebruikt worden voor productie van bot. Het zet stamcellen aan tot de productie er van. De stamcellen worden verwerkt in PLA (een plastic). Het PLA vergaat, het bot groeit verder.
De mogelijkheden zijn nu nog beperkt, maar in de toekomst verwacht hij nauwelijks grenzen. Denk aan (reserve) onderdelen voor het menselijke of dierlijke lichaam zoals bijvoorbeeld een knie of een borstimplantaat, huid of vlees.
Branislav Misovic is bio informaticus en werkt aan het Leiden University Medical Centre. Hij is geïnteresseerd in de medische toepassingen van 3D-printen. Met name het printen van levende organen. Voordat dat gerealiseerd kan worden, moet je netwerken aan bloedvaten kunnen printen die zorgen voor de voeding van de organen. Jordan Miller met een team van het MIT en de University of Pennsylvania werkt hieraan. Hij doet experimenten met de RepRap (open source 3D-printer). Branco Misovic heeft contact gelegd met Jordan Miller en is zelf vergelijkbare experimenten gestart. Hij is regelmatig te gast bij Waag’s Wetlab. We houden de ontwikkelingen in de gaten.
