De staat van het internet houdt ons dagelijks bezig. We maken ons zorgen over verslaving aan sociale media, over de macht van big tech en over de verspreiding van des- en misinformatie. De problemen die onze digitale wereld kenmerken zijn systemisch en complex, maar ze kunnen worden overwonnen. Samen kunnen we bouwen aan een internet dat mens en maatschappij voorop zet. In de online cursus Publieke waarden in het digitale domein onderzoek je hoe en ga je zelf aan de slag.
Samen repareren we het internet
Van infrastructuur tot interface
In de cursus breng je een eigen maatschappelijke, persoonlijke of werkgerelateerde casus in en ga je aan de slag met het Public Stack-model. Dit model laat zien hoe elk digitaal systeem is opgebouwd uit verschillende lagen (samen een ‘stack’) – van infrastructuur tot interface. Die lagen ontstaan niet zomaar, maar komen tot stand door bewuste keuzes. Welke keuzes dat zijn, wordt bepaald door o.a. eigenaarschap, onderliggende aannames en het belang dat voorop wordt gesteld. In elke module van deze cursus onderzoek en herontwerp je een laag van de stack. Steeds is de vraag: hoe ontwikkelen we een internet gebaseerd op publieke waarden zoals openheid, democratie, inclusie en duurzaamheid?
Voor wie?
De cursus is voor ontwerpers, ontwikkelaars, beleidsmakers, journalisten, docenten en eigenlijk iedereen die meer grip wil krijgen op het digitale domein. Je hebt geen voorkennis nodig om de cursus te kunnen volgen.
Waarom meedoen?
Als deelnemer krijgt je inzichten, voorbeelden en vooral; praktische opdrachten om zelf te onderzoeken, ontwerpen en verbeelden hoe een internet gebaseerd op publieke waarden eruit kan zien. Je krijgt inzicht in digitale technologie, beleid en economie, én praktische tools om alternatieven te onderzoeken, ontwerpen en delen.
Het verloop van de cursus
De cursus bestaat uit 7 online modules, die je in je eigen tijd kunt volgen. Elke module wordt geïntroduceerd door Marleen Stikker, oprichter en directeur van Waag Futurelab. Je kunt de modules lineair doorlopen, maar dat hoeft niet. Alles is direct toegankelijk: je kunt op elk moment bij alle modules, bronnen en opdrachten.
Kosten
€ 100,- per persoon
Wil je liever met collega's of anderen samen tegelijkertijd de cursus volgen, inclusief offline bijeenkomsten? Voor € 500,- per persoon organiseren we een kick-off en afsluitend evenement in het Waag-gebouw. Experts van Waag Futurelab helpen jullie zoveel mogelijk uit de cursus te halen.
Overzicht van de modules
Module 0 – Public Stack-model
Elk technologisch product komt tot stand door een stapeling van bewuste keuzes. Het Public Stack-model is een framework of denkkader, waarmee je de verschillende lagen van technologie ontleedt en onderzoekt welke keuzes gemaakt zijn.
Module 1 – Wie zit er aan tafel?
Technologie wordt gemaakt door mensen. Het is het resultaat van door mensen gemaakte keuzes en artefacten waarmee wij de wereld vormgeven en steeds ingrijpender beïnvloeden. In deze module gaan we onderzoeken: wie bepaalt hoe onze samenleving en onze leefomgeving eruit komen te zien?
Module 2 – Waar optimaliseer je voor?
Het is belangrijk om je af te vragen waar je voor optimaliseert. Dit bepaalt in hoge mate ook de maatschappelijke impact. In deze module gaan we kijken welke waarden voor jou belangrijk zijn en waar jij voor optimaliseert.
Module 3 – Wie is de eigenaar?
Wie eigenaar is bepaalt. Dit leidt vaak tot een concentratie van macht bij grote kapitaalvennootschappen en superrijken. In deze module ontdek je hoe verschillende verdienmodellen en ontwerpkeuzes in technologie invloed hebben op eigenaarschap en welke publieke waarden hierdoor geraakt worden.
Module 4 – Wat is het beheermodel?
Het debat over technologie wordt vaak neergezet als een keuze tussen overheidscontrole of marktdominantie. In werkelijkheid is er een derde, vaak vergeten pijler: het maatschappelijk middenveld. In deze module onderzoeken verschillende beheermodellen voor een betrouwbare, publieke digitale infrastructuur.
Module 5 – Wetten en regels
Technologie raakt meer dan alleen de markt: ze grijpt direct in op onze privacy, vrijheid van meningsuiting en menselijke integriteit. Het bewaken van grondrechten gaat verder dan consumentenbescherming. Om te zorgen dat grondrechten gewaarborgd zijn moeten menselijke integriteit, privacy en bv dataminimalisatie het vertrekpunt zijn.
Module 6 – Planetaire grenzen
Technologische innovatie heeft een verborgen prijs: waterverbruik, energieverbruik, grondstoffenwinning en CO₂-uitstoot. In deze module nemen we je mee in mogelijkheden waarbij duurzame, energiezuinige digitale innovatie het uitgangspunt is.
Deze cursus is ontwikkeld door Waag Futurelab, de Hogeschool van Amsterdam en het Centre of Expertise Creative Innovation (CoECI).
