Hacker computer visual
Waag BY-NC-SA

30 jaar internet in Nederland

Op 17 november was het dertig jaar geleden dat Nederland op het internet werd aangesloten. Op deze dag in 1988 ontvingen Piet Beertema en Steven Pemberton van het Centrum Wiskunde en Informatica (CWI) in Amsterdam hun eerste rechtstreekse e-mail uit Amerika.

EenVandaag zond een item uit naar aanleiding van dit feit (een verslag door Bart Hettema):

EenVandaag 15 november 2018
EenVandaag uitzending 15 november 2018 over 30 jaar internet in Nederland

"De douane vroeg me wat die grote doos was. 'Een versterker' zei ik maar, want dat klopte nog het meest", zegt Teus Hagen, internetpionier. Die doos bleek later van enorm belang, want daarmee is Nederland op het internet aangesloten. Als tweede land ter wereld, na de Verenigde Staten. Voor het eerst was er een directe verbinding tussen een Nederlandse computer met het Amerikaanse internet, waar vooral universiteiten en defensie-instellingen mee werkten.

Eerste e-mail

Teus’ collega's Steven Pemberton en Piet Beertema werkten in de jaren tachtig samen op het CWI. Van de Amerikaanse collega’s kregen ze via de eerste transatlantische verbinding deze e-mail:

Vóór 17 november 1988 stuurden Nederlandse bedrijven en universiteiten ook al e-mails naar de Verenigde staten, maar dat ging indirect en erg traag. "We gebruikten toen een zogenaamd ‘store and forward systeem’, zegt Hagen. Mails die je wilde sturen, kwamen eerst hier op het CWI terecht. Die werden een tijdje bewaard en dan, op een paar tijdstippen per dag, doorgestuurd naar Amerika."

"Daar kwamen ze ook weer op een server en van daaruit duurde het dan weer een tijdje voordat ze bij de geadresseerden terecht. Na 17 november kon je rechtstreeks een mail sturen, razendsnel, zoals nu."

Historisch moment

 "We beseften toen eigenlijk niet dat de aansluiting een historisch moment was. We hebben er ook geen foto’s van genomen", zegt Pemberton. Hij realiseerde pas dat er iets groots aan de gang was, toen hij zijn eigen personal computer aansloot thuis. Zijn vrienden stonden met open mond te kijken hoe hij contact kon krijgen met de Amerikanen.

Begin jaren negentig, toen Pemberton in New York was, zag hij een billboard op Times Square in New York met een webadres erop. "Toen realiseerde ik me dat ik deel was van een grote mondiale ontwikkeling."

Gewone stervelingen op het net

De academische wereld begon in de VS al begin jaren '80 onderling te corresponderen via internet. Na Nederland volgde de rest van Europa snel. Academische ziekenhuizen en onderzoekercentra in Nederland gebruikten het via SURFnet.

Pas vijf jaar later in 1993 mochten gewone stervelingen de digitale snelweg op. Een van de eerste internet gemeenschappen was de Digitale Stad in Amsterdam, opgericht op 15 januari 1994. Hetzelfde jaar dat ook Waag (Maatschappij voor Oude en Nieuwe Media) het leven zag, op 1 december 1994. Volgend jaar vieren we derhalve van beide het 25-jarig bestaan.

Eerste inbelgeluid

Wie herinnert zich dit karakteristieke geluid niet

Jarenlang klonk dit geluid wanneer je met je modem inbelde op een telefoonlijn om het internet tegberuiken. Pas in 2000 nam de breedband het werk van het modem over en kreeg je dit geluid niet meer te horen.

Wereldwijd zijn nu ruim 4 miljard mensen online op een bevolking van 7.6 miljard. In West-Europa zijn de meeste aansluitingen, in Midden-Afrika de minste.