De biokunstscene is in opkomst. Aangevoerd door kunstenaars die zowel interdisciplinair als vanuit verschillende culturen werken. Biokunstenaars speculeren in hun werk over de toekomst. Via experimenten op de grens van biologie, life sciences, kunst en design vinden ze daarmee nieuwe onderwerpen voor wetenschappelijk onderzoek. Kunstenares Pei-Ying-Lin, artist in residence bij Waag, is hiervan een inspirerend voorbeeld.
Pei-Ying Lin is een Taiwanese bio-kunst designer en kunstenaar, oprichter van de Taiwanese BioArt Community. Van september 2017 tot augustus 2018 werkt Pei-Ying Lin samen met Mediamatic, de Vrije Universiteit en Waag als onderdeel van de 3Package Deal van het Amsterdams Fonds voor de Kunst. Wij spraken Pei-Ying Lin over haar werk waarin zij de relatie tussen mensen en virussen onderzoekt:
Hoe ben je geïnteresseerd geraakt in virussen?
"Door een Chinees boek over een bioterrorist en een dokter, die te maken hadden met een uitbraak van pokken. Tijdens mijn studie in Engeland werd ik me bewust van culturele verschillen in hoe mensen omgaan met ziekte en virussen, bijvoorbeeld in de houdingen tegenover het dragen van gezichtsmaskers in het openbaar. Dit inspireerde mij om de relatie tussen mensen en virussen te gaan onderzoeken, iets wat ook terugkwam in mijn werk voor de BAD award. In de laatste jaren is er een duidelijke verandering te zien in de houding tegenover bacteriën. Bacteriën worden nu steeds vaker ook voor goede dingen gebruikt, terwijl bij virussen de aandacht vooral op de negatieve aspecten ligt. Virussen zijn nog een relatief nieuw onderwerp en de positieve toepassingen zijn nog onbekend. Hier valt nog een hoop te ontdekken."
Hoe kwam je op het idee om virussen te combineren met eten?
"Ik vroeg mezelf af wat het meest intieme contact is dat je met een virus kan hebben. Door het eten en verteren van geïnfecteerd eten kunnen wij zelf besmet raken met het virus. Ik verwerk ook graag elementen van traditionele Chinese geneeskunde in mijn werk. Eten heeft verschillende kwaliteiten in traditionele Chinese geneeskunde, zo warmt gember eten het lichaam op terwijl watermeloen verkoelend werkt. Dit inspireerde mij tot het bedenken van ingrediënten voor een kookboek met virussen."
Op wat voor manier kunnen virussen binnen de keuken worden toegepast?
"In de keuken van verschillende culturen worden ingewanden van koeien gebruikt in populaire gerechten. Wanneer koeien besmet raken met norovirus dan verandert de structuur en de textuur van hun ingewanden. De ingewanden worden wat gladder en dit geeft mogelijkheden om de gerechten hiermee aan te passen. Op deze manier kan het onderzoeken van nieuwe toepassingen culinaire waarde krijgen."
Waar werk je binnen de 3Package Deal?
"Als onderdeel van de 3Package Deal ontwikkel ik een kookboek. Het eerste deel van het kookboek is bedoeld om de bezigheid van eten te herdefiniëren. Mensen en virussen eten op andere manieren. Mensen eten via onze mond, maar virussen groeien op een heel andere manier, namelijk met behulp van het gastorganisme. Het kookboek bevat ook een menu waarin eten wordt gebruikt om de effecten die een virus kan hebben op je lichaam worden nagebootst. Het norovirus menu heeft bijvoorbeeld een voorgerecht waarmee braken wordt opgewekt, om zo de symptomen na te bootsen die het virus bij het menselijk lichaam veroorzaakt. Aan de hand van dit kookboek wil ik de mogelijkheden onderzoeken om vriendelijker met virussen om te gaan en nieuwe toepassingen te ontwikkelen voor virussen."
Ga je dit menu ook echt uitproberen?
"Dat heb ik nog niet besloten, aan het gebruik van virussen liggen bepaalde restricties. Voor nu is het kookboek een gedachte-experiment. Het ervaren van een virus via eten kan worden gesimuleerd door een experiment."
Hoe is het om samen te werken met Mediamatic, de Vrije Universiteit en Waag als onderdeel van de 3Package Deal?
"De drie organisaties die meedoen aan de 3Package Deal hebben allemaal verschillende middelen en kennis tot hun beschikking die ik kan gebruiken voor mijn project. Ik heb contact met virologen, heb toegang tot de faciliteiten om planten te groeien om te gebruiken voor het kookboek, en ik kan de mogelijkheden onderzoeken om het project als gedachte-experiment of evenement uit te voeren."
Wil jij deelnemen aan een gedachte- en voedselexperiment met Pei-Ying Lin? Sluit aan bij de workshop 'Koken met virussen' op donderdag 17 mei 2018 bij Waag.
Dit project wordt ondersteund door de 3Package Deal van het Amsterdams Fonds voor de Kunst.
Dit interview is geschreven in samenwerking met Hannah de Bruijn.