Wat kan een grote industriële multinational leren van een Fablab dat nieuwe digitale technologieën toegankelijk maakt voor het publiek? Saint-Gobain kwam afgelopen jaar naar de Waag om te experimenteren met andere denk-, werk- en maakprocessen.
"Grow Your Own Car, hier en nu, met het materiaal dat voorhanden is, en over een uur geef je wat je hebt door aan je buurman." Een wonderlijke opdracht in de oren van de hoogste managers van een industriële multinational.
"Ja, dat is best disruptief voor een bedrijf waar nog een sterke scheiding is tussen arbeiders en directie, en waar alles wordt afgeschermd met patenten," zegt Marleen Stikker, directeur van Waag. Het gaat over Saint-Gobain, een marktgigant op het gebied van bouwmaterialen, glas en geleiders voor de automotive industrie. Ze kwamen naar het Amsterdamse Fablab in de Waag om te proeven aan een nieuwe makerscultuur.
"Natuurlijk staat in de fabrieken van Saint-Gobain ook allang een 3D-printer, maar de bedrijfscultuur en het productieproces zijn nog altijd gestoeld op 19e-eeuwse systemen," zegt Stikker. "Om te kunnen blijven concurreren in de nieuwe markt, zullen zij moeten innoveren. Dat betekent meer dan een nieuw product in elkaar zetten. Innovatie lukt alleen als je ook écht anders gaat denken en werken."
Precies dat is wat het Fablab Amsterdam te bieden had: een portie designdenken en doen luidde het begin in van een reeks internationale sessies waarin managers, fabrieksarbeiders en ontwerpers gezamenlijk de klassieke processen uitdaagden. Samen met het Belgische YourOwnLab hielp Waag vier vestigingen in Duitsland, Japan, de UK en de VS hun eigen Fablab te ontwerpen: een digitale fabricatiewerkplaats in hun eigen fabriek om ter plekke te experimenteren met nieuwe productieprocessen.
Een motor voor transformatie, noemt Stikker het. "In Duitsland geven ze medewerkers nu speciale 'fablabtijd' binnen werktijden. Daarmee wordt het innovatieve potentieel van mensen die nu de machines bedienen aangeboord. Alleen dat al is behoorlijk vernieuwend."
(Bron: Crossover Works #5)
