Fablabs springen als paddenstoelen uit de grond in Italië. Inmiddels staat Italië op de derde plaats in Europa qua aantal. In bepaalde Italiaanse regio’s groeit dat aantal sneller dan in andere, mede dankzij staatssteun, zoals in de Italiaanse regio Veneto. Toch is het fenomeen Fablab nog vrij onbekend in Italië. De pioniers in Italië hebben een grote behoefte om te laten zien wat een Fablab is en wat ermee kan.
Daarmee is echter niet gezegd dat ze zelf weten wat hun visie is op de mogelijkheden. Kan een Fablab worden ingezet voor bedrijvigheid en economische ontwikkeling? Immers, de werkloosheid onder Italiaanse jongeren is groot en Fablabs zouden een manier kunnen zijn om je brood mee te verdienen. Maar hoe dan? Of gaat het om het stimuleren en ontwikkelen van creativiteit met behulp van digitale technologie? De regio Marche staat bekend om hoge kwaliteit van vakmanschap zoals hout bewerken. Kan een Fablab die creativiteit ondersteunen en daar innovatie brengen? Of gaat het om sociale innovatie? Om maatschappelijke problemen zoals die van de vluchtelingen aan te pakken?
Op de eerste dag van 'Weekandoit' van 18 tot 24 juli 2016, in de Mole Vanvitelliana in Ancona (Italië), wisselden Fablabs uit Pesaro, Tolentino en Ancona van gedachten met Fablab-oprichters in spe en andere geïnteresseerden. Waag’s Creative Care Lab bezocht de middag om te zien of er aansluiting is of valt te maken met de Italiaanse Fablabs op het gebied van Healthy Ageing, gezond ouder worden. Paolo Isabettini van het Creaticity Fablab uit Tolentino leidde de middag en het werd al snel duidelijk dat er nog vele vragen zijn bij het merendeel van de – met name Italiaanse - aanwezigen. Belangrijk punt is om allereerst 'de buitenwereld' bekend te maken met het fenomeen Fablab. Daar is de maker fair 'Weekandoit' een eerste aanzet toe. Zo kunnen docenten op scholen en universiteiten, beleidsmakers maar ook het 'brede' publiek ervaren wat de mogelijkheden van een Fablab zijn. Het is tevens een plek waar de Italiaanse labs elkaar kunnen leren kennen; onderling weten ze nauwelijks van elkaars bestaan.
Om de volgende stappen te kunnen zetten, is het belangrijk en om mensen met elkaar in contact te brengen en de communicatie te bevorderen tussen de fablabs. “We need to close the circle”, zoals Christian Gabbani, een chemicus, van Fablab Pesaro stelt. Juist mensen met een verschillende achtergrond kunnen elkaar steunen en verder helpen, “we need to find each other.” FabLab Pesaro gelooft in een mix: een combinatie van een creatieve hub, economische visie en een plek voor sociale innovatie. Om elkaar te versterken gaan Ancona en Tolentino samenwerken op een plek: zij hebben elkaar in elk geval gevonden.
Dat nog niet een ieder bekend is met het fenomeen Fablab, ondervinden wij aan den lijve een dag later op 19 juli tijdens de workshop 'Creative Industries and Design as a catalyst for entrepreneurship and innovation' die Waag geeft, samen met Creative Cooperative France, in de net geopende CreaHub in Macerata aan geïnteresseerden van de zomerschool 2016 van de Universiteit van Macerata.
Het merendeel Chinese studenten uit de creatieve industrie kijkt nogal glazig tijdens de sessie van twee uur waarin we vertellen over de cross-overs tussen de creatieve industrie en domeinen zoals gezond ouder worden, energie, urbanisatie. Vanuit het Europese project GRAGE (GRey & AGEing), geleid door de Universiteit van Macerata, presenteren we aan de aanwezigen wat de rol van Fablabs kan zijn binnen onder andere gezond ouder worden en wat de mogelijkheden zijn voor sociale innovatie. De eerste zaadjes zijn geplant, het begrip Fablab is bij een bredere groep uitgezet. Maar er valt nog veel te doen voordat Fablabs een bekend begrip zijn in Italië. A presto!
