Mooi paginagroot portret van Eva Couwens en Bas van Abel van Fairphone in dagblad Trouw, onder de titel 'Fairphone breidt uit - met alle ethische dilemma's van dien'. Het artikel komt op het moment dat Van Abel, oprichter van Fairphone in 2013, heeft aangegeven dat hij de dagelijkse leiding overdraagt aan Gouwens en zelf overstapt naar de raad van toezicht. Vanuit zijn nieuwe positie kan Van Abel des te beter ethische vragen stellen, volgens Gouwens. "Vragen zoals: 'waarom doen we het zo? Kan het niet anders?'"
Fairphone is langzamerhand uitgegroeid tot een serieuze speler op de markt die samenwerkt met grote bedrijven. Dat legt weer nieuwe dilemma’s op tafel. Als voorbeeld daarvan op het gebied van duurzaamheid noemen beiden de inkoop van reserveschermen. Bij het eerste model van de Fairphone stopte de fabriek al snel met het maken van schermpjes. Dat dreigde bij de Fairphone 2 opnieuw te gebeuren.
De Fairphone 2 is, in tegenstelling tot het eerste model, modulair opgebouwd waarbij onderdelen die relatief snel kapot gaan, zoals de camera en het beeldscherm, eenvoudig door de gebruiker zijn te vervangen. Het uitgangspunt van de telefoon is een verwachte levensduur van drie tot vijf jaar.
Van Abel: "Hoeveel reserveschermen ga je dan inkopen, als je je klanten hebt beloofd dat ze drie tot vijf jaar met hun telefoons kunnen doen?" Gouwens: "Veel bedrijven zouden hier weinig geld in steken, want je weet niet of je die schermpjes nog gaat verkopen." Fairphone bestelde na een hoop discussie meer dan genoeg schermen om in de verwachte behoefte van klanten te voorzien. "Wat óók weer niet duurzaam is", zegt Van Abel. "Want dan heb je straks dus schermen over."
Kinderarbeid kunnen we niet honderd procent uitsluiten, want we werken in Congo
- Bas van Abel
Ook komt de situatie met het halen van grondstoffen uit Congo ter sprake, een van de zaken die de oorspronkelijke campagne van Waag en ActionAid destijds onder de aandacht bracht. Bedrijven vragen aan Fairphone vaak voor honderd procent te garanderen dat er geen sprake is van kinderarbeid bij het verkrijgen van grondstoffen. Van Abel hierover: "Maar dat kán Fairphone niet, want wij opereren in Congo. De mijnen waar we metalen als tin, tentaal en wolfraam vandaan halen hebben niet bijgedragen aan de voortdurende conflicten in het land. Maar in Congo is kinderarbeid moeilijk honderd procent uit te sluiten."
Fairphone startte in 2013, na een campagne van Waag, als sociale onderneming, om zo 'eerlijk' mogelijke telefoons te produceren. Er zijn inmiddels ruim 150.000 telefoons verkocht. Fairphone heeft nu 70 medewerkers en draaide in 2017 een jaaromzet van 13 miljoen euro.
