In het Europese project Make it Open ontwikkelt Waag leermateriaal voor open schooling, waarin maakonderwijs en onderzoekend, ontdekkend en ontwerpend leren centraal staan. Montessorischool de Regenboog in Amsterdam heeft een van de leerprogramma's van Waag uitgevoerd, waarin leerlingen de opdracht kregen om een ‘eibeschermer’ te maken. Leerkracht Suzanne van Lier vertelt in deze blog hoe ze deze opdracht hebben uitgevogeld.
'In de lente start voor veel dieren een nieuwe levenscyclus. Een onderdeel daarvan is dat vogels weer nesten gaan bouwen en eieren gaan leggen. Om de vogelnestjes en vooral de eieren te beschermen tegen vallend gesteente hebben de leerlingen van de Regenboog in Amsterdam gewerkt aan het bouwen van een ‘eibeschermer’. De eibeschermer beschermt een ei tegen de val van een baksteen van 50 centimeter hoogte. Omdat een vogelnestje een fragiel bouwsel is, moet zo’n beschermer natuurlijk niet al te veel wegen. Om een goede beschermer te bouwen had elk groepje de beschikking over 25 satéprikkers (extra sterk), 50 centimeter plakband en 10 elastiekjes.
We zijn gestart met een gezamenlijke brainstormsessie waarbij we ‘achteruit’ hebben gedacht. Wat kan er mis gaan? En wat kun je daar dan tegen doen? Het ei kan er bijvoorbeeld uitrollen en heeft dan geen bescherming meer, de stokjes staan wiebelig en vallen meteen om, de elastiekjes zitten te strak, of juist te los, het ei past niet in de beschermer, en zo zijn er nog veel meer problemen te bedenken. Uitgaan van wat er mis kan gaan levert weer nieuwe ideeën op over hoe je zou willen gaan bouwen. Kun je misschien de baksteen ook door de beschermer van richting laten veranderen waardoor hij naast het ei valt?
Vragen en oplossingen genoeg, nu aan de slag met de eerste ontwerpen. Alle leerlingen hebben voor zichzelf een kleine schets gemaakt van hun idee. Daarna is er in groepjes overlegd en vergeleken. Hoe krijg je de satéprikkers nou goed aan elkaar, welk plakband is hiervoor het meest geschikt, welke constructie is sterk (driehoeken, afdakjes, wigwams), hoe kan je de elastiekjes goed gebruiken, hoe blijft het ei op zijn plek in het bouwwerk? Genoeg zaken om te overleggen, uit te proberen, constructies bij te stellen, en ideeën op te doen bij andere groepjes.
Dan is het tijd voor de test! Om niet meteen met het allergrootste geschut te beginnen hebben we de test uitgevoerd in drie etappes. Een leerling had een klein stukje baksteen gevonden, we hadden een houten blok van de kleuterbouwhoek en natuurlijk een echte baksteen. Vol spanning hebben we de bouwwerken op een vuilniszak geplaatst en hebben we ze onderworpen aan de vallend-gesteente-test.
Er waren drie verschillende modellen ontworpen. Een bouwwerk had als basisvorm een wigwam, een tweede was opgebouwd uit twee aan elkaar bevestigde piramides en de derde had twee afdakjes en een elastieken bedje voor het ei. Alledrie de bouwwerken overleefden de eerste testfase. Bij de tweede test, met het houten blok, sneuvelden twee van de drie eieren vrij ernstig, eentje liep alleen wat schaalschade op. Helaas overleefde geen van de eieren de baksteen. Maar gelukkig vormen in onze buurt rondvliegende (bak)stenen niet het allergrootste gevaar voor de vogelnestjes.'
