Waag en Bits of Freedom reageren met ontsteltenis op een vergaand voorstel dat de Europese Commissie op 12 mei presenteert, maar dat eerder al lekte via nieuwswebsite Politico.
De plannen moeten het verspreiden van beelden van kindermisbruik bestrijden. Deze plannen zouden volgens de organisaties het einde betekenen van vertrouwelijke en veilige online communicatie. Met het voorstel worden bedrijven gedwongen om mee te kijken met wat internetgebruikers bijvoorbeeld via een chat-app als WhatsApp of Instagram met elkaar delen. Zo nodig moeten platformen zelfs informatie verwijderen of rapporteren aan autoriteiten. Internetproviders worden verplicht het internetverkeer van hun gebruikers in de gaten te houden.
'De Europese Commissie wil via dit voorstel onder meer spyware laten installeren op iedereens telefoon. Dat is onacceptabel,' zegt Rejo Zenger, beleidsadviseur bij Bits of Freedom. Hij benadrukt dat de strijd tegen seksueel misbruik van kinderen ontzettend belangrijk is. 'Daarom is het cruciaal om in te zetten op effectieve en duurzame maatregelen. Dat zijn deze plannen niet. De vertrouwelijkheid van communicatie is onmisbaar voor iedereen, óók voor kinderen en slachtoffers van seksueel misbruik.'
Er zijn volgens de organisaties al genoeg problemen bij de bestrijding van de verspreiding van beelden van kindermisbruik, zoals een overbelaste zedenpolitie en gebrekkige internationale samenwerking. Zenger: 'dit voorstel lost die problemen niet op. Het schaadt vooral onschuldige burgers, terwijl er andere oplossingen beschikbaar zijn.' Er is geen betrouwbaar bewijs van de betrouwbaarheid of van de effectiviteit van de technologieën die voor dit doel worden ingezet. 'De technologie die hiervoor gebruikt wordt is niet onfeilbaar, en dat kan grote consequenties voor onterecht beschuldigde mensen hebben.'
'Het is belangrijk dat we in Europa een vrij en open internet garanderen,' zegt Sander van der Waal, research director bij Waag. 'Maar dit zet de deur open naar censuur en het ondermijnt internetvrijheid. Wat hier voorgesteld wordt maakt niet alleen iedere internetgebruiker bij voorbaat verdacht, maar het is ook technisch onhaalbaar.'
Bovendien zou dit voorstel het einde van vertrouwelijke digitale communicatie betekenen. Wanneer bedrijven het verkeer van internetgebruikers moeten monitoren, is er van vertrouwelijkheid geen sprake meer. Zenger: 'de afgelopen jaren heeft de technologiesector juist broodnodige stappen gezet om de vertrouwelijkheid van onze communicatie te verbeteren, met name door veel vaker end-to-end encryptie toe te passen. De voorgestelde maatregelen druisen in tegen die ontwikkeling.'
Van der Waal sluit zich daar bij aan: 'deze plannen zijn zeer zorgwekkend. We roepen op om alternatieve plannen te ontwikkelen waarbij kindermisbruik online effectief wordt aangepakt zonder ondermijning van de internetvrijheid.'
