Stap de Futuredome binnen en laat je verwonderen door intelligentie. Terwijl we middenin een AI-revolutie zitten, vragen de technologie-ontleders van Waag Futurelab: hoe slim is kunstmatige intelligentie nu echt? Ervaar welke andere intelligentie we nodig hebben om onze toekomst samen vorm te geven.
Is AI nu echt zo slim?
Een AI-revolutie: we zitten er middenin. Op veel plekken horen we dat kunstmatige intelligentie alles beter kan dan de mens en daarom een existentiële bedreiging vormt. Met die aanname gingen de technologie-ontleders van Waag Futurelab aan de slag. Want is AI nu echt zo slim?
'Voor patroonherkenning in grote hoeveelheden data zijn computers uitermate geschikt, maar niet voor besluitvormingsprocessen en afwegingen die het leven van mensen bepalen. Daar zijn andere vormen van intelligentie voor nodig,' schreef Waag-directeur Marleen Stikker deze zomer in De Groene Amsterdammer.
Stap de Futuredome binnen en ontdek Andere Intelligentie. Van natuurlijke tot collectieve tot lichamelijke intelligentie: in de tentoonstelling verbreden we je blik op wat intelligentie is en waarom we alle soorten intelligentie voor de toekomst nodig hebben. Elke dag diepen Waag-experts, kunstenaars en sprekers één vorm van intelligentie uit tijdens 'Over intelligentie', in gesprek met jou in de dome.
‘We zijn zelf gaan denken als computers, en we beginnen de dingen uit het oog te verliezen die niet te berekenen zijn,’ aldus kunstenaar-filosoof James Bridle tijdens zijn Staat van het Internet-lezing bij Waag. Tijd voor een nieuw begrip van intelligentie!
Individuele intelligentie | de ‘slimste’ mens
Intelligent, maar in welk opzicht?
Intelligentie is iets dat vaak als ‘kwaliteit’ van het individu wordt benaderd en berekend. Ben jij slim? Is die persoon intelligent? Hoe hoog is haar IQ? Daarbij toetsen en testen we er fanatiek op los. Al op vroege leeftijd krijgen kinderen een stempel mee over hun intelligentie. Ze zijn slim (of niet) volgens de test en krijgen op basis daarvan een pad uitgestippeld voor het vervolg van hun leven. We lijken uitkomsten van deze testen als enige vorm van individuele intelligentie te zien. Maar hoe zit het bijvoorbeeld met emotionele of sociale intelligentie? En wat te denken van de intelligentie van onze handen?
Maak kennis met verschillende vormen van individuele intelligentie en leer je eigen wijsheid kennen.
Collectieve intelligentie | meer dan de som der delen
Laten we onze krachten bundelen!
Soms is het geheel meer dan de som der delen. Zo ook bij collectieve intelligentie. Groepen en gemeenschappen zetten zich in voor maatschappelijke problemen en dragen zorg voor elkaar. Ze zetten hun unieke en gezamenlijke expertise in en bouwen voort op elkaars intelligentie bij het oplossen van problemen. Deze vorm van intelligentie benadrukt de kracht van samenwerking en empathie. Welke problemen kunnen we alleen aangaan door samen te werken? Hoe kan collectieve kennis worden ingezet voor een eerlijke toekomst voor iedereen?
Laat je verrassen door onze collectieve wijsheid. Alleen ga je snel, maar samen kom je verder!
Natuurlijke intelligentie | spieken bij moeder natuur
De natuur ontwerpt, produceert en innoveert al miljoenen jaren.
Wij mensen zien onszelf graag als de enige ‘slimme’ soort. Maar in de natuur laten allerlei levensvormen intelligentie zien. Denk aan geavanceerde overlevingsstrategieën van dieren en planten, of zelfs van nog kleinere organismen, zoals slijmzwammen of bacteriën. Ook zonder hersenen kan intelligentie floreren.
In miljoenen jaren hebben efficiënte ecosystemen zich ontwikkeld, waarin verderf niet het einde betekent, maar steeds weer tot nieuw leven leidt. De natuur ontwerpt niet voor continue groei, maar is regeneratief. Wat kunnen wij mensen leren van de natuur? En welke verbindingen kunnen en moeten we leggen met onze omgeving?
Dompel je onder in de intelligentie van de natuur! Welke lessen kunnen we leren van het niet-menselijke perspectief?
Kunstmatige intelligentie | voorbij de doemscenario’s, terug naar de realiteit
Een blik onder de motorkap van ‘slimme’ computers
Kunstmatige intelligentie is een cultureel artefact, gecreëerd door de mens. We beschrijven de werkelijkheid in abstracte data en voeden hiermee een computer. Die rekent vervolgens met enorme kracht ingewikkelde sommen uit of voorspelt wat de meest aannemelijke uitkomst zal zijn. Voor specifieke taken als patroonherkenning in grote hoeveelheden data is kunstmatige intelligentie uitermate geschikt.
Rekenkracht alleen maakt een computer echter niet intelligent, en slimme computers gaan de mens dan ook niet vervangen of wegvagen. Deze angst wordt kunstmatig gecreëerd en leidt af van de ware risico’s rondom kunstmatige intelligentie. Denk aan het enorme energieverbruik van dit soort systemen of aan hoe de inzet van algoritmes kan leiden tot het uitvergroten van de vooroordelen van haar makers, trainers en dataverzamelaars.
Slimme computers kunnen ons op vele manieren helpen, maar niet bij besluitvorming en afwegingen die het leven van mensen bepalen. Daar zijn andere vormen van intelligentie voor nodig.
Neem een duik in de (on)mogelijkheden van artificiële intelligentie. Zie jij het verschil nog tussen een mens en machine? En weet jij wat er onder de motorkap gebeurt?
Praktische informatie
De Dutch Design Week is dé plek waar alle design van Nederland vertegenwoordigd is. Van 21 tot en met 29 oktober vindt Dutch Design Week 2023 plaats rondom Strijp-S in Eindhoven. De dome van Waag Futurelab is dit jaar buiten het Klokgebouw te vinden, op het centrale Ketelhuisplein waar zich ook de entree naar de DDW bevindt. Op het bord voor de dome zie je elke dag welke experts er komen spreken - je hoeft hiervoor niet te reserveren of extra te betalen.
De tentoonstellingen op de DDW zijn elke dag van 11:00 uur tot 18:00 uur geopend. Voor DDW koop je een eenmalig ticket ter waarde van 24,50 euro, dat toegang geeft tot alle tentoonstellingen.
Over Waag Futurelab
Technologie is niet neutraal. Waag Futurelab versterkt kritische reflectie op technologie, ontwikkelt technologische en maatschappelijke ontwerpvaardigheden en stimuleert sociale innovatie.
Waag werkt in een team van ontwerpers, kunstenaars en wetenschappers, dat publieke onderzoeksmethoden toepast op technologie en de samenleving. Daarmee stellen we zoveel mogelijk mensen in staat mee te ontwerpen aan een open, eerlijke en inclusieve toekomst.
