Botanische tuinen: proeftuin prototype
Waag BY

AR: De bezoeker als onderzoeker

Inmiddels is dag vier van de (Botanische) Proeftuinen achter de rug. Op 12 september 2013 verzamelden de deelnemers zich wederom in de Hortus botanicus in Leiden. In de voorgaande sessie hebben de deelnemers drie prototypes onderzocht op relevantie voor de tuinen en hun bezoekers, gebruiksgemak en inzetbaarheid voor publieksparticipatie. Hoewel er voor alle drie voor- en tegenargumenten te geven zijn, bleek de AR-loep een duidelijke favoriet om in de proeftuin verder uit te werken, omdat:

  • de metafoor van een loep als onderzoeksinstrument goed past bij het karakter van een botanische tuin (kenniscentrum);
  • de vorm van de loep nodigt mensen uit om actief te gaan onderzoeken, je zoomt bijna automatisch in en uit, je buigt je naar de planten, bekijkt iets vanuit alle hoeken;
  • het verrijken van de waarneming (‘augmented reality’) in een dergelijke toegepaste vorm is heel spannend;
  • de verhalenstructuur is flexibel genoeg wat betreft content- en interactiemogelijkheden;
  • het concept is generiek genoeg is om zo’n toepassing in meer tuinen en voor meer doelgroepen in te zetten. 

Om deze aannames –proefondervindelijk- te toetsen op onszelf en publiek werken de deelnemers in de proeftuin in vier groepen concrete verhalen uit die we verbinden aan ‘markers’ (plaatjes die herkend kunnen worden door de AR software Vuforia). We stellen onszelf daarbij twee randvoorwaarden:

  • het moet gaan om verhalen die de betekenis van (specifieke) planten voor de gezondheid illustreren (een thema dat in verschillende verwoordingen in eerdere sessies al op tafel is gekomen);
  • we focussen ons voor nu op grootouders en kleinkinderen (een doelgroep die in de analyse van huidige bezoekersgroepen vaak is genoemd). 

De uitdaging van deze metafoor (de loep) is om verhalen zo visueel mogelijk te vertellen. We zijn zo gewend aan computerinteractie dat het lastig om niet meteen te denken in knoppen op een scherm, doorklikmogelijkheden, dieplinken etc.. Maar wat is nu de essentie van de interactie met een loep? Voor de concrete uitwerking neemt daarom neemt elk groepje één specifieke, inheemse plant als uitgangspunt, zoals de mispel en de judaspenning, en gaat in de tuin bedenken welke verhalen waar en op welke manier relevant zijn. Het uitwerken zelf is een prettig chaotisch proces waarin we moeten schakelen tussen ideeën, beschikbaar beeldmateriaal, technische beperkingen en tijdsdruk. De uitgewerkte verhalen variëren van de geschiedenis van die plant in de tuin, de bijdrage aan geneeskundig onderzoek of juist het ‘volksgeloof’ dat een bepaalde werking aan de plant toeschrijft, de groei van de plant (je ziet nu de bloem, maar hoe ziet het zaad eruit, hoe de knop etc.). Het thema ‘betekenis voor gezondheid’ komt nog niet overal even helder terug, er is zoveel te vertellen over een plant. Ook de ‘flow’ van een verhaal komt nog niet overal tot zijn recht, maar dat is een kwestie van verdere uitwerking en uitproberen.

Ons gezamenlijke proces (en discussies) in de tuin wekt al snel interesse bij de langslopende bezoekers, die zich vrijwillig aanbieden als testpersonen. Met enthousiaste reacties als gevolg, maar ook concrete punten voor verbetering. Eén van de bezoekers vraagt of hij bij zijn volgende bezoek de loep al kan gebruiken. 

Gedurende de dag komen ook wensen ten aanzien van het vergroten van het gebruiksgemak van de loep op tafel: hoe gaan we om met de felle zon, kleine schermen, verschillende soorten content. Niet alles kunnen we binnen de context van de proeftuin aanpakken, maar parkeren we voor de uiteindelijk te ontwikkelen applicatie(s) na de afronding van de proeftuinen (er komen nog twee van deze gezamenlijke co-creatie periodes). Dat zou de loep kunnen zijn, maar kan ook nog iets heel anders worden.

Inmiddels wordt ook steeds duidelijker dat –los van de prototypes die we maken en onderzoeken- de proeftuinen veel bijdragen aan ideeën over (en draagvlak voor) de samenwerking binnen de tuinen, het delen van ideeën over de benodigde (technische) infrastructuur en het elkaar vinden op elkaars expertise.

Vanaf volgende week wordt het loep-prototype verder uitgewerkt in Hortus Arcadië in Nijmegen en worden de ideeën geëvalueerd met publiek op de 26ste september. Mocht je in de buurt zijn: enthousiast testpubliek is uiteraard van harte welkom. Meer informatie over tijd en locatie volgt in de volgende blog update. 

Zie voor alle blogposts de projectpagina.