Zo’n 200 man kwam op 29 januari samen in Pakhuis de Zwijger voor de tweede editie van de Social Innovation Meetup. Samen met Pakhuis de Zwijger, Kennisland en een groeiend aantal anderen organiseren we deze avonden om ons licht te laten schijnen op de grote maatschappelijke vraagstukken. Het is de bedoeling een netwerk te creëren van mensen die kansen zien in tijden van crisis en de gelegenheid aangrijpen om dingen anders te gaan doen. Een netwerk voor samenwerking en inspiratie.
In het oog van de orkaan
Allereerst kwam Jan Rotmans (hoogleraar Transitiemanagement) troost en inspiratie brengen. Onlangs is zijn boek ‘In het oog van de orkaan’ uitgekomen. Het boek maakt duidelijk dat er een storm door de samenleving raast, al ervaren velen dat nog niet zo. Mensen gaan pas veranderen als het niet meer anders kan. Volgens Rotmans nadert het einde van het tijdperk van de oude economie, maar de mens is hardleers. De grootste barrière om het roer om te gooien zit in ons hoofd. Welke omschakelingen moeten we maken? Bijvoorbeeld die naar nieuwe waarden (‘samenredzaamheid’ in plaats van ieder voor zich), nieuwe structuren (bottom-up en netwerken) en naar een nieuwe sturing gericht op faciliteren in plaats van regisseren.
De kantelperiode is aangebroken, daar zijn allerlei indicaties voor. Zo ontstaat er een hele nieuwe dynamiek van onderop, van creatieve mensen die bestaande systemen doorbreken. Dit zal in eerste instantie meer conflicten opleveren, maar uiteindelijk bereidt het de weg voor de transitie naar een nieuwe duurzame samenleving.
Het wenkend perspectief ziet Rotmans in de vergroening en verduurzaming van steden en industrie. Daar liggen de maatschappelijke en economische kansen. Innovatief en transformatief leiderschap is de komende jaren hard nodig om ons land het nieuwe tijdperk in te loodsen. Zij die gek genoeg zijn om te denken dat ze de wereld kunnen veranderen, zijn degenen die het doen. Een oproep aan friskijkers en dwarsdenkers.
Friskijkers
De initiatiefnemers van GEEF café en Peerby zijn van die frisse kijkers. Twee heel verschillende initiatieven, maar beiden gestart vanuit de behoefte aan nieuwe verbindingen met mensen in de omgeving. Vanuit die behoefte zijn ze gewoon begonnen. Allebei bevestigen uit ervaring: de tijd is rijp voor verandering. Heb je een goed idee, ga het gewoon doen!
Jongeren
Tanja Jadnanansing (TweedeKamerlid PvdA) en Giep Hagoort (hoogleraar en lector Kunst & Economie) spitsten het laatste deel van avond toe op jongeren. Een van de grootste maatschappelijke problemen, de jeugdwerkloosheid, wordt niet genoemd in het regeerakkoord. En dat terwijl het mede de verantwoordelijkheid van de politiek is om jongeren kansen te bieden. We hebben jongeren hard nodig om de nieuwe samenleving mede vorm te geven. In de ontwikkeling van nieuw beleid wordt de stem van jongeren vaak niet gehoord. Het is een urgente opdracht de jeugd te inspireren, hen te helpen dromen en hun idealen vorm te geven. Ook leren omgaan met falen en tegenslag hoort bij de ontwikkeling. De mate van aanpassing, flexibiliteit en buiten de gevestigde kaders denken is bepalend voor de ontwikkeling van creatieve mensen. Onderwijs speelt hierbij een belangrijke rol, maar sluit nu nog onvoldoende aan bij de noodzakelijke skills for the 21st century. We hebben creatieve geesten nodig! Waar wachten we op?