Met GammaSense 2.0 ontwikkelen we niet alleen een open algoritme voor het interpreteren van straling middels de camera van een laptop of smartphone, maar we ontwikkelen ook open hardware om met eenvoudige componenten zelf een stralingsmeter in elkaar te kunnen zetten. Daarnaast helpen we belangengroeperingen die burgers ondersteunen in hun zorgen over kerncentrales en radioactieve straling om mee te bouwen aan een burgermeetnetwerk door hun de noodzakelijke kennis en tools in handen te geven.
Het project bevond zich tot dusver in een verkennende fase, waarin we ondermeer onderzocht hebben hoe de verschillende technologische onderdelen van dit project functioneren en hoe we deze kunnen toepassen in een operationeel burgermeetnetwerk.
Ter ondersteuning hielden we een online enquête waaruit bleek dat:
- Drie van de vijf deelnemers redelijk tot zeer bezorgd is over kernenergie;
- 80% van de deelnemers interesse heeft om radioactiviteit met eenvoudige en low-cost tools te meten;
- 70% wil deel uitmaken van een onafhankelijke burgermeetnetwerk rond het meten van gammastraling;
- 66% van de deelnemers graag meer wil weten over de impact van kernenergie op de gezondheid en het milieu;
- Het zelf meten van radioactiviteit in geval van een incident interessant zou zijn voor bijna 60% van deelnemers.
Later dit jaar zullen 50 meetapparaten worden uitgezet in Nederland, met een focus op gebieden rondom bestaande nucleaire faciliteiten die in het geval van een zwaar ongeluk voor een sterk verhoogde straling zouden kunnen zorgen.
Tijdens een internationale workshop worden de applicatie en de website gepresenteerd en bekendgemaakt waar de meetpunten worden geïnstalleerd. In de maanden daarna wordt ervaring opgedaan met een aantal regionale meetdagen en meet-event.
Over het meten met smartphone en laptop camera's (CMOS)
Uit ons onderzoek blijkt dat één CMOS-camera niet gevoelig genoeg is om straling te kunnen meten en te gevoelig voor toevallige afwijkingen (bijvoorbeeld omdat die in de buurt van een brandmelder met stralingsbron komt, of een uranium-glazen schaal).
Een grote hoeveelheid CMOS camera’s (hoeveel precies is nog in onderzoek) is wél gevoelig genoeg om een relatief betrouwbaar beeld te geven. Er is al een aantal apps op de markt die met verschillend resultaat straling meten via een CMOS camera, maar geen daarvan brengt de metingen van een groot aantal camera’s bij elkaar voor een totaalbeeld. Waag werkt aan een verbetering van het algoritme dat dit wel gaat doen. De data van de CMOS oplossing moet wel verder geanalyseerd worden om te zien in welke mate hieruit juiste metingen afgeleid kunnen worden.
