Hollandse Luchten krijgt een eervolle vermelding binnen de European Union Prize for Citizen Science 2025! Deze prestigieuze prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan de meest opvallende burgerwetenschap initiatieven voor hun sociale en politieke impact op de ontwikkeling van een diverse, inclusieve en duurzame samenleving in Europa.
In Hollandse Luchten doen inwoners, overheden, en experts samen onderzoek naar de luchtkwaliteit. Door middel van burgerwetenschap werken zij samen aan een gezonde leefomgeving. We zijn trots dat de kracht van deze samenwerking ook in Europa wordt erkend.
Over Hollandse Luchten
In Hollandse Luchten onderzoeken bewoners met citizen science sensoren zelf de luchtkwaliteit. Door eigen meetvragen op te stellen onderzoeken zij bijvoorbeeld de uitstoot van de Tata Steel fabriek, de verspreiding van houtrook of de effecten van een drukke weg. Aan de hand van de data gaan zij met de gemeente, de provincie, gezondheidsexperts en data-analisten in gesprek over de luchtkwaliteit.
In 2018 startte de pilot in de IJmond, Zaandam en Amsterdam-Noord. Inmiddels heeft Hollandse Luchten zich ontwikkeld tot een breed platform met meetgroepen in IJmond, Zaandam, Haarlem en de Gooi- en Vechtstreek.
Technologie
Voor de pilot ontwikkelde Waag speciaal de HoLu sensorkit, die bewoners tijdens maakavonden zelf konden bouwen. Via de Hollandse Luchten kaart is de sensordata openbaar gemaakt en gemakkelijk te analyseren. Daarnaast wordt geëxperimenteerd met nieuwe manieren van meten, zoals sensoren die houtrook meten (ontwikkeld door TNO) en het meten met plataanschors (met Urgenda). Ook droegen bewoners uit de Hollandse Luchten meetgroep IJmond bij aan het ontwerp van de Automatische verdachte wolkherkenning.
Vooruitblik
Komende jaren werken Waag en partners in Hollandse Luchten aan het verbeteren van de verbinding tussen burgerwetenschap en beleid. Eerder werden bijvoorbeeld bewoners betrokken in een evaluatie van het provinciale Luchtmeetnet. In deze evaluatie hadden bewoners invloed op hoe het meetnetwerk in de aankomende jaren wordt ingezet.
"Een fundamenteel onderdeel van citizen sensing is handelingsperspectief. Daarbij wordt vaak gedacht aan wat bewoners kunnen doen. Maar er is ook handelingsperspectief nodig voor beleidsmakers: wat kunnen zij met citizen sensing onderzoek? Bijvoorbeeld het inzetten van het lokale kennisnetwerk dat ze opbouwen." - Imme Ruarus, hoofd van Waags Smart Citizens Lab
Wil je op de hoogte blijven van de ontwikkelingen van Hollandse Luchten? Abonneer je op de nieuwsbrief.
De public research methode waarbij bewoners zelf hun leefomgeving onderzoeken met sensoren, noemt Waag Citizen Sensing. Lees meer over Citizen Sensing en Waags ervaringen met de methode.
Partners
Hollandse Luchten wordt gefinancierd door Provincie Noord-Holland en is een samenwerking tussen Waag Futurelab, RIVM, TNO, GGD Amserdam en AethiQs. Daarnaast zijn er lokale samenwerkingen met o.a. gemeenten, bibliotheken, scholen en omgevingsdiensten. Speciale dank aan de Hollandse helden en metende bewoners.
