De Amsterdamse Maakplaatsen in de OBA's zijn open plekken waar kinderen zowel vanuit school als in hun vrije tijd kunnen deelnemen aan maakonderwijs-activiteiten. De Maakplaatsen hebben allemaal hun eigen Maakplaatscoaches, die de afgelopen jaren verschillende trainingen hebben gevolgd en stage hebben gelopen bij Waag tijdens het project Fabschool Kids. Op basis van deze ervaringen zijn de meeste coaches in staat zelf de verantwoordelijkheid te dragen voor hun Maakplaats en de programma’s die daar draaien. Om de kwaliteit van de programma’s te waarborgen en de coaches zelfvertrouwen te geven, is 'Coaching On The Job' (COTJ) ontwikkeld, waar we in deze blog iets meer over vertellen.
COTJ is bedoeld voor alle coaches van de Maakplaatsen en legt de nadruk op het beter worden in het begeleiden van activiteiten. Feedback wordt gegeven door Maker Educators van de Waag, die tijdens klassenbezoeken langskomen om de vaardigheden van de coaches te beoordelen. Vooraf worden er altijd doelen gesteld en na afloop wordt er bekeken of deze doelen behaald zijn en hoe bepaalde zaken een volgende keer eventueel anders aangepakt kunnen worden. Hierbij wordt een gestandaardiseerd formulier gebruikt die Waag heeft ontwikkeld.
Door op een positieve manier te evalueren en te reflecteren op de activiteiten, hopen we de coaches zelfvertrouwen te geven en expliciet te maken wat er allemaal goed gaat - en vooral ook waarom. Het komt vaak voor dat coaches zich focussen op een situatie die niet helemaal soepel liep. Situaties die wél goed gaan worden vaak gezien als dingen die vanzelf gaan. Tijdens COTJ kijken we vooral naar waar het goed ging en waarom dit goed ging. Volgens ons is dit juist door de coaches gefaciliteerd en gebeurt dit niet zomaar. Het ontstaat juist uit de ervaring die ze door de jaren heen hebben opgedaan, maar die zijn vaak minder zichtbaar dan de momenten die misschien even mislopen.
Coaching On The Job vindt veelal op individueel niveau plaats, maar er zijn ook generieke punten naar voren gekomen die voor iedereen van belang zijn om te weten en te gebruiken.
Lessen voorafgaand aan het programma:
Het is heel belangrijk om vooraf met je mede-Maakplaatscoach te bespreken wat je die dag uit de les wilt halen. Dit kan door:
- Kort en bondig de doelen van de activiteiten te formuleren en te delen met elkaar;
- Samen te bespreken hoe de doelen te behalen zijn;
- Rollen en taken goed te verdelen om de doelen te behalen;
- Indien nodig begeleiders (docenten) van buiten ook te betrekken in de taakverdeling en te bespreken wat er van hen verwacht wordt;
- Een signaal af te spreken met de begeleiders (docenten) om de coaches in staat te stellen het programma te draaien en de docent om de orde te laten behouden.
Tip: zet de rollercoaster in om aan te geven waar je op het moment staat en deel op die manier met je collega hoe je je op dat moment voelt.
Lessen tijdens het programma:
- Iedereen welkom heten en jezelf en collega’s voorstellen;
- De regels van de Maakplaats toelichten en aangeven waarom deze regels er zijn;
- Zorg ervoor dat de kinderen weten waar ze aan toe zijn en wat er van hen verwacht wordt. Geef aan wat de duur van de les gaat zijn, wat het onderwerp is, welke machines en materialen er gebruikt gaan worden en waar ze aan het einde mee naar huis gaan (fysiek en/of een geleerde skill/ervaring);
- Start het gesprek met de kinderen om een band te creëren, probeer de namen te onthouden of gebruik stickers (iemand persoonlijk aanspreken werkt beter dan ‘hee, jij daar’);
- Probeer een aangename sfeer te creëren zodat de kinderen zich veilig voelen door complimenten te geven, rust uit te stralen en ze persoonlijke aandacht te geven. Dit is belangrijk om hun creativiteit te laten ontplooien.
Tijdens het COTJ-traject zijn er vanwege Covid-19 wel een aantal dingen veranderd: bibliotheken gingen dicht en activiteiten werden gestaakt. Desondanks zijn we wekelijks online samengekomen om te bespreken hoe we in deze vreemde tijden toch kinderen konden bereiken met leuke activiteiten, hoe we onze eigen ervaringen konden trainen en verbeteren en hoe we zelf nieuwe uitdagingen aan konden gaan. Op deze manier is er veel nieuw online materiaal ontwikkeld en hebben we elkaar weten te inspireren met opdrachten en bevindingen die we her en daar online tegenkwamen.
Het werd ons duidelijk dat de coaches heel goed zelfstandig aan de slag konden met het creëren van nieuw (online) materiaal. Zo werden programma’s die eerder plaatsvonden vastgelegd en uitgebreid beschreven in lesprogramma’s en nieuwe ervaringen en skills werden opgedaan in de vorm van webinars. Er was ineens veel tijd voor de persoonlijke ontwikkeling van de coaches, iets waar normaal gesproken moeilijk ruimte voor te vinden was. Als begeleider van dit proces was het leuk om mee te mogen kijken hoe goed iedereen dit oppakte en hoe iedereen zijn persoonlijke interesses ontplooide.
Vanuit het COTJ-perspectief was het zaak iedereen op weg te helpen, zelfvertrouwen te geven in hun eigen kunnen, te stimuleren iets nieuws te proberen en in mogelijkheden te denken. Vooral was het belangrijk aan de gang te gaan, te kijken waar je uitkomt en uiteindelijk te sturen op een manier en plek waar dit alles kon landen zodat ook anderen hiervan konden gaan profiteren. Tijdens een van de clubavonden kregen we veel complimenten van leraren die de online content van de coaches hadden ingezet tijdens hun lessen en leerlingen op het bestaan gewezen hadden. De content die ontwikkeld was werd dus ook echt goed gebruikt!
“The role of the teacher is to create the conditions for invention rather than provide ready-made knowledge.”
– Seymour Papert, The Children's Machine
