Op 21 februari zijn bij Waag de verkiezingsprogramma’s van tien Nederlandse politieke partijen doorgelicht vanuit het perspectief van de commons. In een publiek toegankelijke bijeenkomst lichtte een groep van ongeveer twintig mensen samen de programma’s door. Sommige partijen hebben duidelijk weinig op met de commons. Bij de andere partijen was het beeld gemengd. Er schemerde vaak iets door van een integraal perspectief op het gemene goed, maar een heldere politiek hierop werd nergens aangetroffen.
Bij aanvang waarschuwde Socrates Schouten, medeoprichter van het Open Planbureau, dat het analyseren van de programma’s vaak zou aanvoelen als ‘graaien in een emmer palingen’. De teksten zijn vaak geschreven om het gedachtegoed van de partij mooi over te laten komen, maar zich niet aan politieke keuzes te hoeven branden.
Die politieke en financiële keuzes worden wel gemaakt in de plannen die de partijen aanleveren voor de doorrekening van het Centraal Planbureau. "Is het niet gek dat de concrete uitwerking in het geheim met het CPB wordt gedeeld?", vroeg Marleen Stikker aan de deelnemers. "En wij met deze bak palingen worden opgescheept?".
In de methode die werd gebruikt door het Open Planbureau is verder gekeken dan alleen financieel-economische parameters als werkgelegenheid, economische groei en het BNP. In het commons-perspectief ligt de nadruk op onderwerpen als natuur, gemeengoed, open-source technologie, kennisdeling, coöperatieve organisatie en saamhorigheid.
"We hebben duidelijk voor de commons als perspectief gekozen en onze methode online beschikbaar gesteld. Juist de ‘objectieve’ doorrekeningen van het CPB zijn doordrongen van culturele en morele aannames over wat belangrijk is. Zonder af te doen aan de gedreven mensen die daar werken, hebben we vandaag laten zien dat er meerdere wegingskaders bestaan".
"Dit doorspitten van programma’s zouden ze toch tot 15 maart in elke stad en dorp moeten doen?", vroeg een deelnemer zich enthousiast af. Binnenkort zullen alle doorrekeningen verzameld en ‘gekalibreerd’ worden en komen de officiële resultaten beschikbaar. Hou hiervoor de website in de gaten!
Het Parool was ook bij de bijeenkomst en schreef er dit artikel over (online alleen toegankelijk voor abonnees).
