Welke rol kan design spelen voor de zorg? En hoe? Deze vragen stonden centraal tijdens de Design for Health (D4H)-conferentie, die plaats vond van 4-7 december 2017 in Melbourne. Gelukkig voor allen actief op dit cross-overgebied: er zijn nog bergen werk te verzetten.
Het is de eerste keer dat D4H wordt gehouden buiten Europa. De 'geboortegrond' van de conferentie in Sheffield – gestart door Lab4Living aan de Sheffield Hallam University’s Art and Design Research Centre in Engeland – maakte deze keer plaats voor de ‘heilige’ cricketvelden van de Melbourne Cricket Ground (MCG), waar het Centre for Design Innovation aan de Faculty of Health, Arts and Design van de Swinburne University of Technology te Melbourne deze keer de gastheer was. Zo’n honderdveertig deelnemers uit zesentwintig landen hadden zich aangemeld om hun werk te presenteren.
De resultaten gaven direct aan hoe breed het gebied is: variërend van de architectuur van het pas geopende Peter MacCallum Cancer Centre (zie foto) - een kankerinstituut in Melbourne dat op maat is gesneden voor de onderzoekers en artsen, en een prachtige omgeving biedt voor kankerpatiënten en hun naasten - tot het ontwerpen van toepassingen die mensen met dementie en hun mantelzorgers ondersteunt in het langer zelfstandig thuis wonen.
Ik presenteerde namens Waag zowel de uitkomsten van laatstgenoemde onderwerp, in de vorm van de resultaten van het FIT-project, alsmede de voorlopige resultaten van het Preventie, Vroege diagnostiek en e-health-project waarbij wordt onderzocht hoe Informatie en Communicatie Technologie te ontwerpen om patiënten en zorgverleners te ondersteunen in persoonsgestuurde zelfmanagement van chronische ziekten.
In de voorafgaande conferenties die in Sheffield werden gehouden lag de nadruk met name op de rol van design thinking en design research voor de zorg. Die insteek ontbrak in Melbourne. Dat brengt het gevaar met zich mee dat design for health een ‘vergaarbak’ wordt, waarin alles bij elkaar wordt gegooid dat ook maar iets met ontwerpen en zorg te maken heeft.
Waar de keynote speaker Paul Chamberlain, ontwerper en directeur van Lab4Living en oprichter van de conferentie en tijdschrift D4H, samen met Claire Craig, medische directeur Lab4Living, juist inzoomen op de essentie van ontwerpen in/voor de zorg, zag je dat tijdens deze D4H-conferentie het veel over ‘keihard’ productontwerpen gaat en ontwerpen van ziekenhuizen, waarbij design thinking en design research niet of nauwelijks aan bod kwam. Hoe interessant ook, het zijn niet de meest illustratieve voorbeelden welke rol design research en design thinking kunnen spelen bij innovatie in de zorg. In die zin passen deze onderwerpen dan ook minder goed bij D4H.
Met de gesprekken die in de wandelgangen plaatsvonden, en die tijdens de afsluitende sessie ook werden benoemd, zouden op D4H met name de vragen centraal dienen te staan als: Hoe definiëren we succes van design4health-interventies? Wat verstaan we überhaupt onder design? En wat onder health? Wat leren we van processen die ‘falen’ op het gebied van design for health? Wat verstaan we onder co-design in de zorg? Hoe betrekken we communities daarbij?, enzovoort.
Het is duidelijk dat de organisatoren van D4H niet te lang willen wachten met het beantwoorden van deze vragen. Het van oudsher biënnale congres vindt daarom al over negen maanden plaats: van 4 tot 6 september 2018, op de oude vertrouwde plek van Sheffield. Omdat snelheid is geboden…
