for digital sovereignty

Waag Shares: Thuiswerken in de Public Stack

Nu een groot deel van Nederland thuis aan het werk is, verplaatst veel werk zich naar online oplossingen. Veel van de beschikbare tools waarmee je digitaal kunt samenwerken zijn gebaseerd op businessmodellen van extractie, surveillance en tracking, ook wel surveillance-kapitalisme genoemd.

Waag doet onderzoek naar open, veilige en eerlijke alternatieven voor deze tools. Die verzameling aan technologieën noemen we de Public Stack.

Hieronder vind je een lijst van tools die we bij Waag veel gebruiken, en die prima alternatieven vormen voor de usual suspects als Google, Microsoft of Yahoo.

Gebruik Firefox of Brave als browser

Een webbrowser is je portaal naar het internet. Hierdoor weet je browser welke websites je bezoekt en wanneer. Op je mobiele apparaten weet je browser zelfs waar je was toen je internet gebruikte. Browsers zoals Google Chrome koppelen al je internetgedrag zodanig dat ze een heel profiel van je kunnen opbouwen en je op basis daarvan met advertenties kan bestoken. Maar er zijn ook alternatieven die dat niet doen.

Mozilla Firefox is een webbrowser die je helpt om je gegevens privé te houden. Firefox blokkeert standaard allerlei trackers en biedt je de mogelijkheid om een site als Facebook in een aparte ‘container’ te bezoeken. Hierdoor kun je ingelogd blijven op dergelijke sites, zonder dat die sites je kunnen volgen langs het hele internet.

Download Firefox

Brave is een browser zonder advertenties die je niet volgt, en die tevens sneller is dan veel andere browsers. De oprichter van Brave is Brendan Eich, de bedenker van Javascript en voormalig topman van Mozilla. Brave is openlijk voorvechter van privacy, onder meer door het onderzoek dat ze deden naar omzeiling van de AVG door concurrent Google. Ook heeft de browser een incognito-modus met ingebouwde Tor-functie. Brave blokkeert standaard advertenties en trackers en bespaart daarmee ook wereldwijd bandbreedte en energie.

Download de Brave browser.

Stuur je berichtjes via Signal

Signal is een versleutelde berichten-app van Open Whisper Systems. Je kunt in de app zowel privé- als groepsberichten te versturen. Ook het versturen van spraakberichten, afbeeldingen, video's, en andere bestanden is mogelijk. Daarnaast kunnen gebruikers met elkaar (video)bellen. Nu WhatsApp steeds vaker onder druk staat, stappen mensen massaal over op dit veilige alternatief.

Stuur je mails en plan je agenda via Zimbra of Protonmail

Zimbra is een open-source samenwerkingsomgeving die e-mail en groepskalenders ondersteunt. Mailcontacten en kalenderitems kunnen gesynchroniseerd worden van en naar de ZCS-server. Daarnaast biedt Zimbra ook de mogelijkheid om met mobiele telefoons en tablets te synchroniseren. VMware heeft Zimbra recentelijk overgenomen van Yahoo.

Protonmail is een alternatief voor email en kwam voort uit CERN in Zwitserland. Protonmail legt zich vooral toe op het veilig kunnen uitwisselen van mail en biedt apps en tools om het te gebruiken, zoals velen van ons gewend zijn van bijvoorbeeld Gmail en Livemail. Protonmail biedt zowel gratis als betaalde accounts aan.

Overleg en chat met collega’s via Rocket.Chat of Mattermost

Rocket.Chat is het open-source alternatief voor het veelgebruikte Slack. Ook hier kun je in verschillende kanalen en direct met je collega’s overleggen en bestanden delen. Mocht je willen overstappen vanuit Slack, dan kun je makkelijk al je data direct migreren. Daarnaast kun je het platform helemaal naar eigen inzicht en smaak inrichten.

Andere alternatieven zijn Mattermost of Riot Chat.

Beheer een eigen cloud en werk samen aan een document op Cryptpad of NextCloud

Nextcloud is een alternatief voor Google Drive of Dropbox en stelt je in staat samen te werken, bestanden op te slaan en te delen. CryptPad is een ‘private-by-design’ alternatief voor de populaire kantoor-tools en cloud services. Alle inhoud die je deelt is eerst versleuteld en kan dan ook door niemand worden ingezien of gebruikt tenzij je daar iemand toestemming voor geeft. Samen aan een document werken, zoals bijvoorbeeld in Google Docs, is hier ook mogelijk.

Experimenteer voor conference calls met Jitsi, BigBlueButton of Sylkserver

Een van de lastigste tools om een goed alternatief voor de vinden is video-conferencing. Bij Waag experimenteren we met een Jitsi-instantie. Jitsi is een open source platform waarop encrypted videobellen mogelijk is. Onder andere het Nederlandse NLnet en de Universiteit van Straatsburg investeren in het platform. Surfnet doet er een grootschalige pilot mee. Oud-collega van Waag Bjorn Wijers is met videobellen voor iedereen een Jitsi-netwerk aan het opzetten dat beschikbaar is via VC4all.nl. Ook Bits of Freedom liet weten dat ze kijken naar alternatieve videoconference-applicaties zoals Jitsi. Dat er behoefte is aan alternatieven op dit gebied is duidelijk: in de Verenigde Staten start justitie een onderzoek naar de videoconferentie-app Zoom.

Andere open source-alternatieven zijn BigBlueButton of Sylkserver. Waar BigBlueButton zich vooral toelegt op de onderwijssector, biedt Sylkserver mogelijkheden voor de zakelijke wereld.

Al deze opties zijn open source, maar dit betekent dat je als gebruiker wel aangewezen bent op iemand die deze software host. Dat kun je zelf doen, maar voor velen is dit type software net iets te geavanceerd, waardoor de kwaliteit van calls met grotere groepen al snel lastig kan worden. We blijven op zoek naar goede en meer ethische alternatieven voor video-conferencing en horen graag van je als je hiervoor opties weet.

Waag zal zich de komende tijd verder verdiepen in de beschikbare alternatieven voor technologie waar we niet achter staan. Dit doen we in ons onderzoek naar de Public Stack. Mocht je zelf ervaring hebben met alternatieven die je graag wil delen, stuur ons een mailtje. Wil je verder betrokken worden bij het onderzoek naar de Public Stack, gro.gaaw@rednas.

Schrijf je in voor de Code-nieuwsbrief voor meer updates over de Public Stack.