Xandra van der Eijk in het Open Wetlab
Waag BY-NC-ND

Wat kan jij doen in het Open Wetlab?

Waag’s Open Wetlab staat open voor iedereen die wil experimenteren met biologie en technologie.

Het levende bewijs hiervan is Xandra van der Eijk, die twee maanden geleden nog nooit met een microscoop had gewerkt en zichzelf inmiddels al een ‘biologie pro’ noemt. In een korte periode heeft zij een indrukwekkend project ontwikkeld: Genesis, waarin ze micro-organismen en hun pigmentveranderingen onderzoekt. Het is nu zelfs onderdeel van de tentoonstelling Fluid Matter. We spraken Xandra over haar ervaring bij het Open Wetlab.

Hoe kwam je bij het Open Wetlab terecht?
Een paar maanden geleden ben ik op onderzoek geweest in IJsland en Frankrijk, waar ik samples van het water heb genomen. Toen ik thuis kwam was de vraag, waar ga ik nu aan de slag? Ik had geen lab tot mijn beschikking en had geen biologische achtergrond of kennis. Ik had zelfs nog nooit met een microscoop gewerkt. Ik wist dat er bij Waag een publiek lab was en toen heb ik contact gezocht.

En toen kon je meteen aan de slag?
Nee, eerst presenteerde ik mijn project en ideeën tijdens een Open Wetlab-avond, en daarna kon ik al snel aan de slag. Ik vond hier alle basisbenodigdheden die ik nodig had om experimenten uit te voeren. Ik zou niet weten waar ik anders heen had moeten gaan om direct zo praktisch aan het werk te kunnen gaan. Werken in het lab is enorm hands-on, en alle materialen en instrumenten zijn beschikbaar.

Had je genoeg kennis om zelf in het lab te werken?
Toen ik hier kwam kon ik echt nog niets, maar ik vond hier alle antwoorden om de basis van biologie te begrijpen en er zelf mee aan het werk te gaan. Daarnaast ontmoeten ik hier veel gelijkgestemde mensen. Zonder de apparatuur en ervaren mensen die ik hier bij het Open Wetlab heb ontmoet had ik mijn project niet kunnen uitvoeren. Ik kwam hier terecht in een community van mensen die bezig zijn met projecten die aansluiten bij wat ik al doe. Tijdens mijn werkdagen hier heb ik veel mensen ontmoet die me konden adviseren in hoe ik mijn werk nog beter kon doen. Het was een warm welkom.

Waardoor werd je geïnspireerd voor dit project?
Mijn onderzoek is het resultaat van twee van mijn persoonlijke interesses. Ik stel mezelf vaak vragen over de oorsprong van het leven, waar komen we vandaag en waar gaan we heen? Hierdoor ben ik specifiek geïnteresseerd in vulkanen omdat ze het startpunt van het leven zijn. Vulkanen kunnen na duizenden jaren nog actief zijn en spontaan eilanden creëren, fascinerend! Naast de oorsprong van het leven heb ik ook een fascinatie voor kleur en pigment. Deze twee komen bij elkaar in dit project waarin ik micro-organismen en hun pigmentveranderingen onderzoek.

Wat vind je zo interessant aan bacteriën?
Voor mij zijn bacteriën een kans om mijn fascinatie tastbaar maken. Ik probeer in mijn werk een natuurlijk proces vorm te geven. Hierbij onderzoek ik het proces waarbij pigmenten vrijkomen in algen en bacteriën. Deze kleurveranderingen komen door extremophiles, dit zijn bacteriën die kunnen overleven in extreme omstandigheden. Het is niet onwaarschijnlijk dat extremophiles nieuw leven kunnen doen ontstaan in extreme habitat. Dit maakt het heel spannend om met deze bacteriën te werken. Ik probeer dit natuurlijke proces, wat normaal onder water plaatsvindt, zichtbaar te maken. In mijn werk en tijdens de tentoonstelling Fluid Matter laat ik zien dat als bacteriën gestrest zijn deze veranderen van kleur, en daarbij in verschillende stadia verschillende pigmenten tonen.