DecarboNet

Het verminderen van onze collectieve CO2-uitstoot is een grote uitdaging. Dit geldt voor overheden, bedrijven en internationale organisaties, maar ook voor ons - gewone burgers.

Een gebrek aan een collectief bewustzijn beïnvloedt echter het handelingsperspectief op negatieve wijze, waardoor de inspanningen om maatschappelijke problemen aan te pakken belemmerd worden. Daarbij verbinden mensen hun individueel gedrag doorgaans niet aan wereldwijde impact en onderschatten dus hun invloed op de klimaatverandering.

Kennisontwikkeling is belangrijk als het gaat om het bewustzijn, maar kennis over een onderwerp hebben en zorgen delen is niet hetzelfde als weten hoe, of de gelegenheid hebben om, te handelen — zelfs als je bereid bent om te handelen. Want kennis gaat niet over 'nu', terwijl dat de omgeving is waarin we leven. En die omgeving bepaalt ons gedrag in grotere mate dan een eventueel toekomstig scenario (vrij naar ‘Hacking Human Nature for Good’, Ariely et.al. 2014).

DecarboNet was een multidisciplinair project dat heeft geprobeerd om bepalende factoren van het collectief bewustzijn in kaart te brengen, om te onderzoeken hoe bewustzijn over kan gaan in gedragsverandering, en om nieuwe methoden te verstrekken voor het analyseren en visualiseren van de onderliggende processen. In het project hebben we onderzocht waarover en hoe mensen, organisaties en overheden communiceren over de klimaatverandering (en hoe deze boodschappen worden gewaardeerd) met behulp van data-analyses en experimenten.

Utility Toolkit

Daarbij hebben we gewerkt aan praktische oplossingen en tools voor gedragsverandering. Dit heeft geresulteerd in een 'decarbonisation methodology'; een set van technieken en tools voor het beïnvloeden van gedragsverandering, aangepast aan de doelstellingen van DecarboNet. Voorbeelden van deze tools zijn de (Engelstalige) Utility Toolkit en de handleiding die we hebben ontwikkeld. Beide kunnen onder 'Publicaties' worden gedownload.

Bij het veranderen van het gedrag rond energiegebruik moeten de leveranciers van de infrastructuur en de daadwerkelijke energiegebruiker worden betrokken, maar ook de mensen die pleitbezorgers van de boodschap zijn. Het vereist een verandering in het gedrag bij overheden, bedrijven en organisaties, én bij gewone burgers. Maar we moeten ons realiseren dat we niet het gedrag van andere mensen kunnen veranderen. Mensen veranderen hun eigen gedrag. We kunnen wel een gunstig klimaat, een ‘enabling environment’, creëren en mensen inspireren door hun inspirerende voorbeelden te geven.

Met het oog op de ontwikkeling van deze ‘enabling environments’ introduceerde Waag de Users as Designers-filosofie in het DecarboNet project. We hebben ons op de change agent gericht, een persoon of organisatie die optreedt als een katalysator voor verandering, en we introduceerden de eindgebruiker, de persoon die behoefte heeft aan het veranderen van zijn gedrag, in het ontwerpproces van een ‘enabling environment for change'.

Met behulp van verschillende co-creatiemethoden en verschillende tools (zowel technische als niet-technische) hebben we geprobeerd om vragen te beantwoorden zoals: hoe zorgen we ervoor dat mensen zich niet alleen betrokken voelen bij een onderwerp, maar er ook op gaan handelen? Hoe maken we van een gewone burger een bewuste en actieve burger? En welke obstakels moeten worden overwonnen om verandering mogelijk te maken?

Naar aanleiding van dit proces ontwikkelen we aansluitend een hands-on programma ('Start een Movement') dat change agents kan helpen ‘enabling environments’ voor gedragsverandering te ontwerpen voor en met de eindgebruiker (in gedachten) — voor elk goed doel.

This project has received funding from the European Union’s Seventh Framework Programme for research, technological development and demonstration under grant agreement no. 610829.