In de gezamenlijke zoektocht naar alternatieven voor big tech-platformen is het best fijn als je niet zelf het wiel hoeft uit te vinden en je bij elkaar kan afkijken & van elkaar kan leren. Waag helpt je op weg met deze kijk-, lees- en luisterlijst met praktische tips voor alternatieven, interessante achtergrondverhalen en ervaringen.
Leestips
- Bits of Freedom publiceert elke maand twee stappen om afhankelijk van big tech te worden. En als er een organisatie is waar je tips over dit onderwerp wil inwinnen is het Bits of Freedom! Lees meer.
- De inauguratie van Trump afgelopen januari 2025 maakte bij veel mensen hetzelfde gevoel los; technologie raakt verweven met politiek macht. Een beweging volgde waar steeds meer mensen zich gingen verdiepen in en overstapte naar alternatieven voor big tech. Laurens Verhagen van de Volkskant sprak Waag's directeur Marleen Stikker over het belang van overstappen naar en welke alternatieven er al zijn.
- In dezelfde periode merkten we dat er veel behoefte was aan een overzicht van alternatieven apps. Dit zijn vijftien apps die beter zijn voor je privacy en welzijn.
- In de zoektocht en overstap naar alternatieven voor big tech kan je je soms alleen voelen. Techjournalist Frank Rensen deelde zijn ervaring over zijn ‘techdieet’.
- Dat Waag fan is van Siri Beerends verklapten we misschien al toen we haar spraken voor onze planet b podcast over relatie van mens en machine (AI). In dit opiniestuk benadert ze het probleem van big tech vanuit een orginele hoek, namelijk dat toxische sociale meida niet enkel het product zijn van technologiebedrijven, maar ook zeker van van de gebruikers.
Kijktips
Tijdens de Staat van het Internet 2025 zette Marleen Stikker uiteen hoe we terug kunnen naar een internet waar we zelf controle hebben over de technologie en onze data. Ze nam ons mee naar haar idee van the Next Generation Internet. We zijn namelijk niet (alleen) op zoek naar alternatieven, maar werken aan een internet dat niet gecentraliseerd is, maar gefedereerd is, en aan een internet waar niet één centrale speler de macht heeft over sociale media, maar waar verantwoordelijkheid en eigenaarschap gedeeld is. In haar lezing schetst Stikker vijf concrete voorstellen voor het terugkrijgen van grip op technologie:
- Implementeer een Public (Euro)Stack
- Verplicht Randomised Controlled Trials voor alle AI
- Installeer Media & Cultuur AI Taskforce
- Controle over sociale media door 'whole of society'
- Investeer in een Soeverein Tech & Design Fonds
De lezing en het panelgesprek zijn opgenomen en nu terug te zien.
PublicSpaces, AT5, de Openbare Bibliotheek Amsterdam en Studio Julia Janssen sloegen de handen ineen voor de ontwikkeling van een talkshow waar de staat en de toekomst van het internet centraal staat. In deze aflevering van Data Morgana (ze hadden ons al bij de goede naam) is Sander van der Waal, onderzoeksdirecteur bij Waag Futurelab te gast met Kim van Sparrentak, Europarlementariër voor Groenlinks-PvdA, en Danny Mekic, ondernemer en techexpert. Hoe kunnen we het internet nog redden? Bekijk de aflevering.
Luistertips
- Ook NRC’s techredacteur Marloes de Koning documenteerde haar zoektocht naar een leven zonder big tech. In deze podcast deelt ze haar ervaring.
- Het Amerikaanse platform The Maybe maakte deze interessante podcast over Rudy Fraser, die een online infrastructuur heeft gebouwd voor de zwarte gemeenschap: Blacksky. Hij vertelt waarom communities hun eigen algoritmes moeten kunnen bouwen. Luister de podcast.
- De Fediverse, wat is dat nou precies? In deze aflevering van De Technoloog bespreekt Laurens Hof van Fediverse Report de toekomst van sociale netwerken. En dan in het bijzonder decentrale sociale netwerken. Bluesky, een alternatief voor Twitter, staat centraal. Hof legt uit hoe Bluesky verschilt van andere platforms zoals Mastodon, dat gebruikmaakt van een ander protocol. Het is een vrij technisch verhaal, maar zeker leerzaam!
- In de podcast Het Uur met Pieter van der Wielen sprak Marleen Stikker over de invloed van verslavende algoritmes, het geopolitieke machtsspel op het internet en de alternatieven die buiten de greep van big tech staan. Ook deelt ze haar visie op de transitie die nodig is om afscheid te nemen van de traditionele platformen.
