Sensor plaatsing citizen sensing
Waag BY-NC-SA
for smart citizens

Amsterdam Sounds: wat kunnen we leren van een stille stad in lockdown? Volgens de bewoners

In de Leidsebuurt in Amsterdam hebben bewoners en ondernemers in 2020 ruim een jaar het geluid in hun wijk gemeten tijdens de eerste pilot van Amsterdam Sounds. Amsterdam Sounds is een burgermeetnetwerk en platform voor het meten van geluid door middel van open-source sensortechnologie. We onderzoeken hoe een burgermeetnetwerk kan bijdragen aan het vinden van oplossingen voor geluidsoverlast in de binnenstad van Amsterdam door om tafel te gaan met bewoners, ondernemers en bestuurders. Daarbij zijn de gemeten data het vertrekpunt van het gesprek.

Eind 2019 ging de pilot van start. Na een aantal maanden meten brak in maart 2020 onverwachts de coronacrisis uit. Hierdoor werd de meetperiode van deze pilot ook een unieke kans om een nulmeting te doen van Amsterdam in stilte. Zo konden we de actieve stad vergelijken met de stille stad. In een serie van twee artikelen delen we de resultaten van de pilot in de Leidsebuurt: wat kunnen we leren van een stad in lockdown? Samen met Brita Röhl (General Manager Hotel 717 aan de Prinsengracht) en Rudi Karemaker (bewoner in de Leidsebuurt, woonachtig aan de Korte Leidsedwarsstraat) hebben we de data van de pilot geanalyseerd. In dit artikel delen zij hun ervaringen met het meten via een burgermeetnetwerk.

Brita Röhl, General manager bij Hotel 717 aan de Prinsengracht
'Het was heel interessant om net voor- en vooral ook in de tijd van de corona-lockdown te meten. Ik sta zogezegd ‘op de vloer’ en zie wat er hier voor de deur gebeurt. Het is goed dat ik dit nu, door middel van de data die verzameld is, kan delen. Amsterdam is een spookstad nu het massatoerisme wegblijft, het Leidseplein is grimmig en leeg. Het is duidelijk dat Amsterdam vol zat met ‘nepvulling’, niet met bewoners. Tegelijkertijd zie ik dat met het wegblijven van sommige toeristen ook een groot deel van de geluidsoverlast is verdwenen. Het heeft een heel duidelijk beeld gegeven van wie de overlast veroorzaakt.

'Met het wegblijven van sommige toeristen is ook een groot deel van de geluidsoverlast is verdwenen. Het heeft een heel duidelijk beeld gegeven van wie de overlast veroorzaakt.'

De laatste tijd zie ik een heel ander soort bezoeker, veel Amsterdammers en Nederlanders die een weekend weggaan in eigen stad of land. Ze dragen iets bij aan de stad en respecteren de omgeving. Het zijn niet de mensen die niet eens de moeite nemen een hostel te boeken, de hele nacht ronddolen op straat en ’s ochtends hun tanden staan te poetsen aan de gracht. Die mensen mogen wegblijven, daar kwam een groot deel van de overlast vandaan. Het is natuurlijk ook een kwestie van de hoeveelheid toeristen. De overlast van taxi’s is ontzettend afgenomen, horeca die veel nachtelijke bezoekers trekt, en ook de continue bevoorrading van de stad door vrachtwagenvervoer. Allemaal stil sinds corona.

De meetgemeenschap is de onderbouwing van deze verandering. We kunnen duidelijk zien welk soort bezoeker voor overlast zorgde. Dit is een uniek moment om het beleid aan te passen, om echt veranderingen te maken en straks die bezoekers te verwelkomen die een bijdrage leveren aan de stad en haar beleven op een respectvolle manier, zodat ook de bewoners van Amsterdam van hun stad kunnen blijven genieten.

De gemeente laat met dit project zien dat ze het samen wil doen en de waarde ziet van samenwerking tussen burgers, beleidmakers en ondernemers om de stad leefbaar te houden. Mijn advies zou zijn; begin bij de Airbnb’s en kom met strikte regels: maak de stad weer van de bewoners. Het is een kettingreactie: als het deel massatoerisme dat geen rekening houdt met de stad wordt teruggebracht, dan vermindert de overlast die zij meebrengen zoals lawaai en afval, en daardoor ook de hoeveelheid taxi’s die rondrijden, de meeuwen die op het afval afkomen, de te grote groepen mensen midden in de nacht.

Richt je op de duurzame bezoeker die de stad respectvol ervaart. Dat betekent niet dat er geen plek meer is voor bijvoorbeeld voetbalteams die op teamuitje zijn, de stad is ook voor hen, en er is ook zeker een plaats voor hen in hostels en in het nachtleven. Maar laten we wel duidelijk regels stellen voor degenen die alleen maar overlast met zich meebrengen, daar heeft niemand baat bij.'

Rudi Karemaker, bewoner van de Korte Leidsedwarsstraat
'Door deze metingen staat het op papier dat de overlast van tijd tot tijd heel groot kan zijn. Ik hoop dat we door deze burgermetingen beter in kaart hebben kunnen brengen wat de oorzaken van de geluidsoverlast zijn. Is het vrachtverkeer of juist dronken mensen? En dat nu, met die informatie, wijzigingen in het beleid worden doorgevoerd. Juist door bij het meetnetwerk bewoners te betrekken hebben we de data met inzichten en ervaringen kunnen combineren, dat is volgens mij heel nuttig.

'Ik hoop dat we door deze burgermetingen beter in kaart hebben kunnen brengen wat de oorzaken van de geluidsoverlast zijn. En dat nu, met die informatie, wijzigingen in het beleid worden doorgevoerd.'

Voor de coronacrisis kon de stad op zijn tijd heel luidruchtig zijn. Dronken toeristen, schreeuwende mensen. Nu er minder bezoekers zijn zie je heel duidelijk dat er ook minder geluidsoverlast is. Ik woon vlak naast het Leidseplein, ik snap dat het moeilijk is om dronken mensen die herrie maken helemaal te voorkomen, we zitten immers middenin een uitgaansgebied. Maar het zou wel heel mooi zijn als met dit soort inzichten het beleid aangepast kan worden zodat handhavers bijvoorbeeld op de hoogte zijn van het soort overlast dat ze moeten aanpakken, zoals luidruchtige mensen die horecagelegenheden verlaten, lawaai van af- en aanrijdende taxi’s of geluidsoverlast door muziek.

Ook zouden er extra handhavers kunnen worden ingezet, aan de hand van de verzamelde data, gericht op bepaalde tijden waarvan we hebben gemeten dat de overlast groter is. Daarnaast zou het overdag schelen als bijvoorbeeld de vuilnisophaaldiensten gecentraliseerd zijn waardoor er minder regelmatig van deze wagens door de straat rijden. Ook is er minder overlast van vuil op straat, wat bijvoorbeeld als gevolg heeft dat er minder overlast is van meeuwen. Een eenvoudige oplossing om dit te behouden, zelfs als het weer drukker wordt in de stad, zou zijn om afgesloten vuilcontainers voor afval en restaurants te plaatsen.

Ik denk ook dat het heel interessant is om deze pilot uit te breiden en meer meetpunten toe te voegen. Dan krijgen we een nog beter beeld van waar en wanneer zich overlast voordoet, en kunnen we echt de oorzaak aanpakken, niet alleen het probleem verplaatsen.'

Meer lezen?