FabSchool website
Waag BY-NC-SA

Het klaslokaal van de toekomst

Kunnen 3D-printers, FabLabs en Makey Makey’s een vaste plek krijgen in het onderwijs? Stuk voor stuk zijn het voorbeelden van tools en initiatieven die aansluiten op het leren door te maken’ principe. Maar wat houdt deze vorm van educatie in? En vooral: wat is de toegevoegde waarde van het ‘makers onderwijs’ ten opzichte van het reguliere onderwijs?

Tijdens het FabSchool evenement op 24 september stonden deze vragen en onderwerpen centraal. Zo’n 70 docenten, makers, onderwijskundigen en andere geïnteresseerden verzamelden zich in de Waag om elkaar bij te praten over de nieuwste ontwikkelingen in het (makers)onderwijs. Als special guest en ware inspirator was Sylvia Libow Martinez, schrijfster van het boek ‘Invent to Learn', aanwezig om haar methode toe te lichten.

Leren door te maken

Een groep voorlopers op het gebied van het ‘makers onderwijs’ kreeg een masterclass van Sylvia Martinez. Als overtuigd onderwijspionier reist zij de wereld over om mensen te inspireren, enthousiasmeren en informeren over onderwijs waarbij een onderzoekende houding centraal staat. In de praktijk betekent dit dat kinderen vanuit hun eigen vragen ook hun eigen leerproces inrichten en leraren hier een begeleidende rol in spelen. Zij stellen de kinderen de juiste vragen, bieden inspiratie en helpen met het leggen van verbanden.

En daarbij zou vooral veel techniek gebruikt moeten worden, omdat kindvriendelijke programmeertaal, elektrotechniek en robotica kinderen nog een extra zet kan geven om zelf nieuwe mogelijkheden te verkennen. Stel je voor; niet meer leren over ‘actie=reactie’ uit een natuurkunde boek, maar door zelf een parcours te bouwen!

Nederlandse initiatieven

Een van de aanwezige tijdens het FabSchool evenement, Arjen van der Meij, startte enkele jaren bijvoorbeeld geleden de Fabklas met zijn collega’s. Zijn leerlingen kunnen nu via maakopdrachten zelf nieuwe lesstof ontdekken. Op het Hyperion in Amsterdam en X11 in Utrecht liep vorig jaar de pilot FabSchool (van Waag en Rotslab), waarbij leerlingen kennis maakten met 3D-printers en lasercutters en uitgedaagd werden om zelf hun ontwerpen te realiseren. 

Maar deze nieuwe manier van werken vraagt een behoorlijk andere werkwijze van docenten en veel initiatieven krijgen nog geen structurele plek in het onderwijs. Mogelijk verandert daar de komende jaren wanneer nog meer docenten zien hoe enthousiast kinderen hiervan, wanneer het ministerie van OCW de ontwikkelingen aanmoedigt en wanneer de initiatieven die tijdens het FabSchool evenement aanwezig waren de ruimte krijgen om flink te groeien.

Een vervolg

Het 'FabSchool' pilotproject van Waag krijgt in ieder geval een vervolg in de vorm van een reeks workshops voor kinderen uit Amsterdam stadsdeel centrum én in de vorm van onze nieuw gelanceerde website.

Een beetje spannend misschien, maar als de verschillende ervaringen op het FabSchool evenement iets met elkaar gemeen hadden was dat het wel dit: wanneer je samen met leerlingen de uitdaging (en het onderzoek) aangaat dan wordt je gegarandeerd aangestoken door het maakvirus.