Vol verwachting kijken tien paar ogen naar de materialen voor onze neus: wat kartonnen rolletjes, papieren bekertjes, lijmpistolen een een groot prikbord staan klaar. ‘Deze week staat er een hoop leuks op het programma,’ zegt Josje. ‘We gaan vandaag een knikkerbaan maken. En de komende dagen gaan we geometrische vliegers bouwen en vortex kanonnen in elkaar zetten.’
We zijn in de Maakplaats in Osdorp, waar Josje een van de coaches is. In de OBA loop je na de boekenkasten een ruimte binnen waar een lasersnijder, vinyl-plotter en allerhande gereedschap opduiken. Hier worden deze zomer bijna elke dag workshops gegeven voor kinderen van 8 tot 12 jaar. Ze gaan bezig met maakonderwijs: in de maakplaatsen kun je constructies bouwen, digitale fabricage toepassen, of gewoon creatief experimenteren. Op ongeveer tien locaties door heel Amsterdam vind je zo’n Maakplaats midden in de bieb. Kinderen kunnen er deze zomer bijna elke dag gratis een workshop volgen, onder begeleiding van de maakplaatscoaches.
Knikkerbaan
De opdracht vandaag is met al het materiaal dat voor ons ligt, een baan te bouwen waar een knikker doorheen kan rollen. De meeste kinderen zijn al vaker in de maakplaats geweest. Ik luister af en toe de gesprekken af waarin ze druk discussiëren hoe ze de knikker met zoveel mogelijk sprongetjes, vertakkingen en hobbels over de baan krijgen.
Zonder aarzelen pakken veel van de kinderen de losse onderdelen: ze beginnen er lustig op los te knippen en plakken. Een oude plastic fles wordt een trechter waar de knikker in kan vallen, stukken flexibel rubber vormen een golvende baan, en een windvaantje draait vrolijk rond als de knikker er langs tikt.
De twee uur vliegen voorbij, en aan het einde staan er vijf complete knikkerbanen voor ons. Die vragen om een test! De borden staan vol met tunnels, glijbanen en hobbels, bedoeld om de knikker naar het eindpunt te leiden. De knikkers rollen meer- en minder succesvol over de banen, maar na een paar keer proberen belanden alle knikkers onder luid gejoel toch in het laatste bakje. Elke groep glundert en vertelt na het testen over het idee van de baan. Maar wat is het doel van de opdracht nu? Gewoon proberen, testen en uitvinden hoe het werkt. Als er gevraagd wordt of ze vandaag iets hebben geleerd, is het antwoord volmondig ja. Af en toe maant een van de coaches de kinderen toch iets stiller te zijn, je vergeet bijna dat we in een bibliotheek zitten.
Vliegers bouwen
Het maakplaatsprogramma van de volgende week mag ik zelf inrichten. Het thema is lucht: we gaan vliegers maken en met vortex kanonnen schieten.
De vliegers bestaan uit tetrahedrons en zijn als driehoeken steeds aan elkaar te knopen. De constructie ervan doen we in twee dagen, en dat vraagt best wat concentratie van de kinderen. Het knopen zelf is nog best lastig, zelfs ik moet even goed kijken wat de volgorde ook alweer moet is. Met papieren rietjes en touw vormen zich steeds meer driehoeken op tafel, die we daarna met vrolijk vliegerpapier bekleden. Meten, knippen, plakken: alles gaat tegelijk. En na twee dagen bouwen zijn ze klaar: een stapel vrolijke puntige vliegers.
Met de vliegers in de hand lopen we naar een open plek in Osdorp, waar de vliegers ook echt de lucht in gaan. Erg hoog komen ze niet: de rietjes blijken toch te zwaar. Maar met een flinke stoot wind en een goed aanloopje komen we een heel eind, het mag de pret in ieder geval niet drukken. Nu maar hopen dat ze geometrie op school ook leuk gaan vinden...
