2022 was een jaar van uitersten: we begonnen het jaar nog middenin de coronamaatregelen, die rond half maart weer vervielen. Daarna begon een inhaalslag: het aantal openingen en evenementen rees met razende snelheid de pan uit – een snelheid die gedurende het jaar amper werd afgezwakt. Het jaar 2022 zat mede daarom voor Waag bommetje vol hoogtepunten. Kijk met ons mee!
Wat als we de spelregels veranderen?
In 2022 onderzocht Waag het fenomeen ‘systemen’: we hebben bijvoorbeeld een economisch systeem, dat volgens bepaalde regels en gebaseerd op bepaalde aannames werkt. Maar kloppen die aannames nog wel, en bewerkstelligen die regels nog wel datgene waar ze voor bedoeld zijn? Waag denkt van niet. Daarom trokken we het land in met de open vraag: wat als we de spelregels veranderen?
Aan de hand van vier thema’s, ecologie, ontwerp, economie en algoritmen, trokken we het land in, exposeerden we op de Dutch Design Week en de Museumnacht en organiseerden we het Better Future Now-festival in Amsterdam Zuid-Oost.
- Videoserie: Wat als we de spelregels veranderen?
- De hoogtepunten van Waag op Dutch Design Week
- Bekijk alle activiteiten en artikelen over spelregels
Vier Waag-exposities op locatie
Waag vond dit jaar een nieuwe vorm uit om haar werk in te uiten, en die beviel gelijk goed. Maar liefst vier grote exposities met kunstwerken van Europese jonge makers en verhalen van echte mensen werden dit jaar geopend! Het begon met de More-than-Planet expositie in de Oude Sterrewacht in Leiden. Hierin lieten vijf kunstenaars zien hoe technologie kan bijdragen om de druk op het milieu te verminderen. In Makers van Noord, onze zomerexpositie in Museum Amsterdam Noord, werden – de titel verklapt het al – makers uit Amsterdam-Noord in het zonnetje gezet. ‘a plant becomes a machine becomes a plant’ stelt nog tot 23 januari 2023 de kunstwerken tentoon die voortkomen uit het project Smart Hybrid Forms, waarin Christian Zwanikken en Špela Petrič onderzochten of een plant kan werken volgens een computer, en of een computer kan denken dat hij een plant is. Deze expo is te bezichtigen in Het Glazen Huis in het Amstelpark in Amsterdam. En tot 26 februari is de expositie Digital Shadows te bezoeken in de OBA Oosterdok: zes internationale kunstenaars gaan in op de vraag welke sporen we online achterlaten.
Meer over a plant becomes a machine becomes a plant
Fablab = open
Groot hoogtepunt van het jaar was dat het Fablab weer open kon voor het publiek! Vanwege corona en de krappe ruimte in het lab konden de open donderdagen lange tijd niet plaatsvinden. Inmiddels is het Fablab weer (bijna) elkedonderdag geopend en mogen mensen die met de machines kunnen werken op afspraak langskomen. Ook biedt Waag sinds dit jaar Maker Skills Courses aan voor mensen die graag met een van de machines willen werken, maar dit nog niet veilig en zelfstandig kunnen.
Reflow Circular Textile Festival In 2022 kwam het project Reflow ten einde, waarin Waag samen met Amsterdamse partners onderzocht hoe we de materiaalstroom van textiel in de stad circulair kunnen maken. In Pakhuis de Zwijger organiseerden we het Reflow Circular Textile Festival, waar een avond lang kleding werd geruild, geverfd en gerepareerd.
De kledingreparatietechnieken staan stap-voor-stap uitgelegd in deze Reflow-instructables
BioHack Academy Show
De eerste BioHack Academy die kon plaatsvinden sinds coronatijd werd afgerond met een spetterende tentoonstelling in de Waag: alle eindwerken werden gepresenteerd, familie en vrienden kwamen langs en het Fablab en TextileLab werden opengesteld zodat toekomstige Academy-studenten alvast informatie konden krijgen over de opleidingen die Waag aanbiedt.
Open Schooling Navigator
Waag en haar partners lanceerden dit jaar de Open Schooling Navigator: een website in zeven talen, waarop leerscenario’s te vinden zijn die leraren inspireren hun lessen af te stemmen op de omgeving van hun school. Zo leren kinderen niet alleen van hun boeken, maar ook van het echte leven en over wat er nodig is en te doen is in hun buurt.
Bekijk de Open Schooling Navigator
Hollandse Luchten breidt uit
Het steeds warmer wordend klimaat en de industrie die op volle toeren draait, hebben gevolgen voor onze leefomgeving en gezondheid. Het is dan ook niet gek dat luchtvervuiling en hittestress het afgelopen jaar meerdere malen het nieuws haalden. Maar hoe verbind je je als burger aan deze complexe problematiek? Wie meet en heeft (toe)zicht op de data? Het is belangrijk voor bewoners om eigenaarschap te krijgen over de leefomgeving.
Het Smart Citizens Lab, ooit begonnen met het project Making Sense om met DIY-sensoren te meten, is het afgelopen jaar flink gegroeid met het op grotere schaal uitrollen en ondersteunen van burgermeetnetwerken. Hollandse Luchten is in 2022 opgeschaald van vier naar acht meetgroepen met nauwe samenwerking tussen bewoners, overheden en kennisinstellingen.
In Thermo-staat startte Waag in samenwerking met VPRO een journalistiek data-onderzoek, waarin bewoners bekijken hoe het gesteld is met de hitte in huis tijdens de zomermaanden. En met burgerwetenschapsavonden brachten we academici, beleidsmakers en burgerwetenschappers met elkaar in gesprek: Hoe kunnen burgermeetnetwerken zich verder ontwikkelen en wat is daarvoor nodig? Deze vraag zullen we ook in 2023 verder onderzoeken.
Alles over de Hollandse Luchten-uitbreiding
Nieuw: Urban Ecology Lab!
Vanuit de container op Amsterdam Science Park werden we zo enthousiast over een Waag-project over ecologie, dat een nieuwe denkwijze en evenementenreeks ontstond. Tijd, dus, om er meer onderzoek naar te doen! Het Urban Ecology Lab werd dit jaar gelanceerd en gaat de komende jaren onderzoek doen naar de verhoudingen tussen het meer-dan-menselijke en de stad.
Alles over het Urban Ecology Lab
PublicSpaces-conferentie 2022
De jaarlijkse PublicSpaces-conferentie is een bijzondere ontmoeting tussen meer dan 300 mensen die namens publieke organisaties uit de cultuur, media, onderwijs, gezondheid en overheid willen bijdragen aan een veilige en toegankelijk publieke ruimte op het internet. Dit jaar gingen we in gesprek over digitalisering en het reguleren van de macht van Big Tech, zowel op Europees niveau, als ook op lokaal en zelfs individueel niveau. Staatssecretaris van Digitale Zaken Alexandra van Huffelen sprak er haar voorkeur uit voor open-source technologie.
De hoogtepunten van PublicSpaces 2022
Tactical Media Room
Een grote schok dit jaar was de inval van de Russen in Oekraiïne. In februari werd in de Waag de Tactical Media Room opgericht, waarvanuit onafhankelijke tactische media, journalisten, redacties en burgerinitiatieven uit Oekraïne, Rusland en Wit-Rusland ondersteunen.
Als tijdelijk Amsterdams platform brengt TMR verschillende vormen van expertise samen op het gebied van journalistiek, media-activisme, kunst en onderzoek. Een groep met momenteel veertig leden behandelt onderwerpen en activiteiten, waaronder: Russische desinformatie, censuur en propaganda-onderzoek, het in kaart brengen van platform-geopolitiek, ondersteuning met betrekking tot hardware en online diensten door ISP's en hostingproviders, uitwisseling van technische kennis (van satelliettelefoons tot cyberbeveiliging) en praktische hulpverlening.