Voor dit blog interviewden we Marianna van der Zwaag, projectleider bij de Oude Kerk in Amsterdam en betrokken bij het project Mixed Reality @ Oude Kerk.
Wat was voor de Oude Kerk de aanleiding om samen met Waag de mogelijkheden en toepassingen van mixed reality te onderzoeken?
Hoewel het verleden in de Oude Kerk alomtegenwoordig en tastbaar is, blijven delen onzichtbaar. Hoe maak je het onzichtbare, zichtbaar en ervaarbaar? Dat was een belangrijke vraag voor de Oude Kerk. Bovendien was een vraag: hoe prikkel je de beleving van nieuwe generaties bezoekers die een bezoek brengen aan de Oude Kerk.
Nieuwe generaties die, door de huidige beeldcultuur, vaak meer moeite hebben met het zelfstandig verbeelden van het verleden. Toepassingen als mixed reality kunnen dan waardevol zijn. Samen met Waag zijn we de mogelijkheden gaan verkennen van augmented en mixed reality en kijken we hoe we specifiek de verhalen en de collectie van de Oude Kerk, óp de plek het beste kunnen inzetten. We onderzoeken welke toepassingen van mixed reality leiden tot een betekenisvolle ervaring en welke voorwaarden daaraan zijn verbonden. De kracht is om de techniek niet te laten domineren, maar bij de kern te blijven: beelden (of de suggestie ervan) oproepen die een nieuwe, diepere ervaring creëren.
Hoe maak je het onzichtbare, zichtbaar en ervaarbaar?
Wat zijn verrassende uitkomsten of vondsten uit het onderzoek dusver? Hoe reageert het publiek erop?
De eerste try-outs hebben inmiddels plaatsgevonden. Hierbij waren beelden van apostelen in het Hoge Koor, die tijdens de Beeldenstorm van 1566 zijn kapotgeslagen, door een hololens weer even zichtbaar. Deze hololens ziet er uit als een uit de kluiten gewassen zonnebril, maar tovert beelden op het scherm terwijl de kerk ondertussen zichtbaar blijft. Een extra laag wordt toegevoegd aan de werkelijkheid om je heen. We merken dat het opzetten van de bril een unieke, opzichzelfstaande ervaring is voor bezoekers. Iedere deelnemer aan het experiment kijkt weer anders door de bril en ervaart daarmee dat wat je door de lens ziet op zijn/haar eigen wijze. De bril is nog volop in ontwikkeling. Het venster wat je nu ziet door de bril werd is klein waardoor de totaalervaring nog niet helemaal waargemaakt wordt. Bij de volgende sessie wordt de dramaturgie, de verhaallijn in de beelden, verder uitgewerkt.
Hoe wil de Oude Kerk de uitkomsten gaan gebruiken in de toekomst? Misschien kun je hier wat voorbeelden van toekomstige thema’s en exposities noemen, of de manier waarop je programmering en onderzoek bij elkaar kunt brengen?
Mixed reality heeft een enorme potentie, ook voor de Oude Kerk. En binnen de programmering zal augmented en mixed reality zeker meer gebruikt worden. Hoe precies is nu nog niet duidelijk, maar de onderzoeksresultaten zijn een goede opmaat.
Wat is het belang volgens jullie van mixed reality voor de erfgoedsector in bredere zin?
De toepassingen van mixed reality zijn eindeloos: het is mogelijk objecten tentoon te stellen die niet fysiek in de ruimte zijn en heden en verleden te laten versmelten bijvoorbeeld. Interessant vind ik de deuren die deze techniek opent voor het creëren van ervaringen met erfgoed op plekken ook buiten de muren van het museum. Daar liggen kansen! Zeker bij nieuwe generaties die anders met beeld omgaan.