Maatschappelijke onderzoeksagenda voor AI

Artificiële Intelligentie (AI) heeft grote invloed op de manier waarop mensen met digitale systemen en diensten omgaan. In de toekomst zal dat alleen nog maar toenemen door nieuwe AI-toepassingen. Om in Nederland tot verantwoorde en mensgerichte AI te komen, is het belangrijk dat burgers invloed kunnen uitoefenen op de ontwikkeling en toepassing van AI.

Hiervoor willen we inzicht verkrijgen in welke onderwerpen inwoners van Nederland belangrijk vinden met betrekking tot AI. Dit is een belangrijke aanleiding voor het project ‘Een maatschappelijke onderzoeksagenda voor AI’. Samen met de Nederlandse AI Coalitie (NL AIC) onderzoekt Waag wat de Nederlandse samenleving belangrijk vindt op het gebied van AI. Zo kan de samenleving richting geven aan onderzoek en innovatie in AI

In samenwerking met Ipsos I&O zet Waag Futurelab een vragenlijst uit bij een panel dat de Nederlandse bevolking representeert. Het onderzoek gaat uit van een lijst met twaalf maatschappelijke thema’s die Waag Futurelab heeft gevormd op basis van eerdere gesprekken met 95 personen in de zomer van 2023 via workshops en een online lijst met open vragen.

Deze thema’s variëren en gaan over de invloed van AI op machtsverhoudingen, onderwijs, gezondheid, nepnieuws tot surveillance en vrijheid. Het eerdere onderzoek gaf een duidelijk overzicht van de twaalf belangrijke thema’s, maar liet nog niet zien wat een doorsnede van de Nederlandse bevolking hiervan vindt. Dit komt nu mede op initiatief van de NL AIC aan bod in dit onderzoek. Dit gaat begin maart 2024 van start, de resultaten worden tijdens het NL AI Congres op 24 april 2024 gepresenteerd. 

Met behulp van deze inzichten willen wij nagaan of de Nederlandse bevolking op de hoogte is van ontwikkelingen op het gebied van AI en welke onderwerpen zij willen meegeven aan onderzoek en innovatie. Met behulp van deze inzichten willen wij onderzoekers bewuster maken van de interesses, vragen en zorgen die er bij de bevolking leven over dit onderwerp. Op die manier willen we de onderzoekers aanmoedigen om hun onderzoek te richten op deze maatschappelijke kwesties zodat zij deze kunnen aanpakken en onderzoek naar deze onderwerpen kan worden bevorderd.