Superhelden Eiland

Superhelden Eiland was een concept educatief spelpakket. Het eiland is een omgeving waarin de kinderen hun eigen superheld hebben, die ze ontwikkelen door het spelen van kleine spellen op het eiland. Terwijl met het spelen van de spelletjes de superheld ontwikkeld wordt in vaardigheden en uiterlijk, ontwikkelen de kinderen zichzelf op educatief gebied. Doordat de spellen gebruik maken van bewegend leren zouden de kinderen de stof beter en/of sneller kunnen oppakken, volgens de hypothese van embodied learning.

Stagiair Jelmer de Maat ontwikkelde voor Waag een Kinect-game die werkt met embodied learning. De stageopdracht werd gebruikt binnen het onderdeel Play van het COMMIT-programma waarin Waag participeerde. Kennisnet Innovatie interviewde Jelmer en zijn begeleider Meia Wippoo over het project.

Wat hield het project in?
Meia: “Het Creative Learning Lab ontwikkelt inspirerende en toegankelijke toepassingen voor scholen waarmee makkelijker op diverse leerstijlen ingespeeld kan worden, zonder dat leerkrachten er onnodig veel tijd aan kwijt zijn. We doen al lange tijd onderzoek naar embodied learning en de opdracht voor Jelmer was een direct gevolg hiervan. Het doel van het project was dat Jelmer een werkbaar concept en prototype van een Kinect-game zou opleveren die wij verder konden testen, uitbouwen en beheren.”

Jelmer: “Het concept heet Superhelden Eiland en is een educatief spelpakket. Het eiland is een omgeving waarin de kinderen hun eigen superheld hebben, die ze ontwikkelen door het spelen van kleine spellen op het eiland. Terwijl met het spelen van de spelletjes de superheld ontwikkeld wordt in vaardigheden en uiterlijk, ontwikkelen de kinderen zichzelf op educatief gebied. Doordat de spellen gebruik maken van bewegend leren zouden de kinderen de stof beter en/of sneller kunnen oppakken, volgens de hypothese van embodied learning.”

Wat is embodied learning?
Meia: “In de schoolbanken word je getraind op vaardigheden zoals rekenen, taal en kennis van jouw omgeving. Hoewel genoeg vakken de ruimte bieden om deze vaardigheden uit te proberen en te ondervinden, wordt er in het formele onderwijs vooral ingezet op de theoretische kennis. Kennis die je tot je neemt door alleen je hoofd te gebruiken. Maar op basis van onderzoek is gebleken dat ervaren met je hele lichaam, en daarmee het ontwikkelen van competenties, uiteindelijk een veel effectievere manier van leren is. Dit is dus niet alleen beperkt tot het leren uit een boek maar betrekt de vrije ruimte. Creative Learning Lab voegt daarnaast een extra factor toe aan embodied learning: het gebruik van zoveel mogelijk onzichtbare technologie, waardoor de leerervaring het meest authentiek kan zijn.”

Wat is de toegevoegde waarde van embodied learning ten opzichte van ‘traditioneel’ onderwijs?
Jelmer: “De combinatie van het fysieke met de theorie. Uit meerdere onderzoeken is gebleken dat dingen beter blijven hangen bij volwassenen en kinderen als ze gekoppeld zijn aan een gerelateerde beweging. Kinderen die een verhaaltje naspelen met speelgoed, onthouden het bijvoorbeeld beter dan kinderen die het nog twee keer nalezen. Ook worden als je leest in je hersenen de gebieden actief die verantwoordelijk zijn voor de bijpassende beweging. Lees je ‘Jan aait de hond’ dan worden de hersengebieden actief die dit ook zouden uitvoeren. Daarom zou bewegen bij het lezen helpen om bijvoorbeeld tekst te begrijpen. Dit soort theorieën hebben geleid tot de hypothese dat embodied learning beter werkt dan ‘normaal’ leren.”

Zou je embodied learning-technieken op dit moment (al) aanraden aan scholen/docenten?
Meia: “Ja. Onderwijsprofessionals kunnen met dit soort technologie en toepassingen nieuwe onderwijsvormen ontwikkelen die aansluiten bij leerstijlen die uitgaan van lichamelijke handelingen. Het inzetten van het hele lichaam bij een leersituatie doen docenten nu vaak al. Met de komst van bijvoorbeeld de Wii-remote en de Kinect-sensor, die relatief veel bewegingen kunnen registreren en verwerken, is het gebruik van technologie bij embodied learning ook realiteit geworden.”

Waarom gebruiken jullie een Kinect in plaats van bijvoorbeeld een iPad?
Meia: “De Kinect gaat verder dan de iPad, die alleen met touchscreen-interactie werkt. De Kinect en vergelijkbare spelcomputers werken met ‘gesture-based’ interactie. Dit maakt nieuwe intuïtieve interactievormen mogelijk. Embodied learning is echt een andere manier van leren, het gaat niet alleen over het inzetten van een nieuwe technologie in het onderwijs. Met een iPad maak je vooral gebruik van een nieuwe technologie, waar absoluut interessante kansen liggen. Maar de manier van leren is nog steeds grotendeels gericht op het hoofd alleen.”

Welke kansen en uitdagingen zie je voor embodied learning?
Jelmer: “Je moet het wel spannend genoeg houden en de inhoud blijven updaten, om ook oudere kinderen te blijven boeien. Een spel spelen met dingen die je al lang geleden geleerd hebt is veel minder spannend. Een uitdaging voor scholen is waarschijnlijk het vinden van tijd en plaats in hun bestaande programma. Maar als een school de mogelijkheid heeft iets met embodied learning te doen, zou ik dat zeker aanbevelen. Het is niet alleen heel leerzaam voor de kinderen, maar ook voor de leraren! Daarnaast vinden kinderen het fantastisch om op deze manier nieuwe dingen te leren. Dat je in een klas met een Kinect-spel mag spelen is te cool voor woorden.”