6 april 2024 was internationale citizen science dag. Waag Futurelab zet zich al jaren in voor deze belangrijke vorm van onderzoek. Via ons Smart Citizens Lab versterken we het vermogen van burgers om hun leefomgeving in kaart te brengen, met open technologie. Bewoners bepalen zelf de richting van het onderzoek, voeren het zelf uit en hebben zelf de data in handen, kortgezegd: Citizen science. Waag ziet als aanjager van citizen science dat burgerwetenschap steeds meer voet aan de grond krijgt. En dat vieren we met een aantal citizen science hoogtepunten.
Citizen science sensoren worden steeds beter
Het RIVM deed onderzoek naar de kwaliteit van zelfgebouwde geluidmeters. Een half jaar lang testten zij zeven verschillende geluidmeters in de praktijk, waaronder ook de Amsterdam Sound kit van Waag Futurelab. Met deze geluidsensor kunnen bewoners geluid meten en hun overlast in kaart brengen. De resultaten van de meters werden vergeleken met geluidsmeters die aan strenge eisen moeten voldoen. De metingen van de Amsterdam Sounds kit lagen het dichtste bij de metingen van de ‘officiële’ geluidmeter! Betrouwbaarheid van de meter is belangrijk, want hoe betrouwbaarder de data, hoe sterker bewoners staan in het gesprek over geluidsoverlast. Lees het hele artikel.
Data biedt erkenning
In Hollandse Luchten meten bewoners zelf de luchtkwaliteit met sensoren. Een bewoner in Haarlem ervaart overlast van sigarettenrook van de kroeggangers die onder zijn raam staan te roken. Hij meldde zich aan bij Hollandse Luchten om te kijken of hij zijn overlast ook kon aantonen met data. En dat lukte: in de data zijn duidelijke fijnstofpieken te zien tijdens de horeca uren. Lees het hele verhaal.
Data geven inzichten die leiden tot actie
Veel woningen worden gebouwd om warmte vast te houden. Maar met het warmer wordende klimaat, kan dat in de zomer leiden tot hoge temperaturen in huis. In Thermo-staat brengen bewoners hitte binnenshuis in kaart met thermo-meters. Deze data kan verschillende partijen tot actie brengen. Zo besloot woningcooperatie Ymere aan de hand van die metingen om deze zomer zonneschermen te plaatsen op de Westerkaap in Amsterdam tegen de hitte. Ook gebruikt een bewoner uit Nijmegen de data van haar sensor om naar de rechter te stapppen. Lees meer.
De samenwerking tussen bewoners en wetenschappers wordt sterker
Voor veel mensen is wetenschap een black box: onderzoek wordt op afstand gedaan, waarna ingewikkelde rapporten verschijnen. We zien dat door Hollandse Luchten, kennisinstellingen steeds vaker bewoners betrekken in hun onderzoek. Het RIVM betrok onlangs bewoners uit de IJmond in de evaluatie van het Luchtmeetnet en TNO betrekt bewoners in een pilot om met sensoren houtrook te meten. Lees meer over de pilot Houtsrook meten.
Ook werd de data van Hollandse Luchten, die door bewoners werd verzameld, genoemd in het RIVM-rapport over de gezondheidsrisico’s die Tata Steel veroorzaakt voor de bewoners van de IJmond. Zij zien onder andere een belangrijke rol voor citizen science in het signaleren van plekken waar meer onderzoek gedaan moet worden. Lees meer over het RIVM rapport.
Iedereen kan beginnen met citizen science!
Er is steeds meer open technologie beschikbaar voor bewoners om de omgeving mee te meten. Vanuit verschillende initiatieven worden sensoren ontwikkeld: door organisaties als Waag en Safecast, maar ook vanuit bewoner-initiatieven als Meet je stad en MySense.
Meer weten over het Smart Citizens Lab of over citizen science? Neem contact op met Imme Ruarus via Imme [at] waag [dot] org.
