Stadskenners: voor niets gaat de zon op

Hoe kunnen we nieuwe financieringsmogelijkheden ontwerpen waarin ruimte is voor maatschappelijk initiatief? Op donderdag 12 september gaan Waag en Teun Gautier met overheden, maatschappelijke initiatieven, wetenschappers en financiële instellingen aan de slag om stabiele en continue financiering te ontwerpen die werkt voor maatschappelijke initiatieven. 

Nederland zit vol eigen initiatief. Bewoners organiseren gezamenlijk de zorg in hun buurt of wekken zelf lokale energie op via een eigen energiecoöperatie. Deze initiatieven brengen de omgeving vaak meer dan het doel waarvoor ze zijn opgericht; van meer verbondenheid tot kennisdeling en herinvesteringen in de buurt. Via maatschappelijke initiatieven krijgen bewoners grip op hun leefomgeving en verhouden zij zich tot grote maatschappelijke uitdagingen, zoals de wooncrisis of energietranstie. 

Maar voor niets gaat de zon op. Ook het starten van een energiecoöperatie kost geld, tijd en energie. Zeker het organiseren van financiering is een flinke uitdaging. Vaak gaat dat in tijdelijke en kleine subsidies, of worden initiatiefnemers regelmatig gevraagd onbetaald aan tafel te zitten. Dat staat niet in verhouding tot de waarde en diensten die zij leveren. 

Tijdens Stadskenners op donderdag 12 september ontwerpen we financieringsmogelijkheden vanuit de wetenschap en de overheid. Welke uitwisseling kan er ontstaan tussen maatschappelijk initiatief en deze (potentiële) financierders? 

Na een gezamenlijke opening, volgt een vraaggesprek met de Afrikaanderwijk Coöperatie. Deze coöperatie maakt de kracht van Rotterdam Zuid zichtbaar door te investeren in betrokken bewoners en ondernemers. De coöperatie stimuleert duurzame lokale productie, kennisuitwisseling, culturele ontwikkeling en ondernemerschap op basis van een gedeelde verantwoordelijkheid en participatie.

Vervolgens kun je in de workshops over wetenschap of over overheid aan de slag. Hieronder vind je een beschrijving van de workshops.

Workshop overheid

Jaarlijks geeft de gemeente Amsterdam 2,8 miljard euro uit aan inkopen van producten en diensten. Als de gemeente 1% van dat bedrag beschikbaar stelt aan maatschappelijke initiatieven, dan is dat al 28 miljoen. Momenteel gaan deze inkopen geheel via opdrachten (aanbestedingen) aan de markt. Wanneer er een plantsoen onderhouden moet worden, kijkt de gemeente naar groendiensten. Wat als er eerst gekeken wordt naar aanwezige groenverenigingen in de buurt? Wat kunnen bewonerscooperaties doen, bijvoorbeeld meedoen aan aanbestedingen? Als bewoners maatschappelijke functies overnemen, kan de overheid dat dan anders financieren?

Teun Gautier, medeoprichter van het Huis van actief burgerschap en de StadsmakersCoöperatie, gaat met aanwezigen aan de slag om de samenwerking tussen overheid en burgerinitiatief te versterken. Hoe zou een fonds van 5 miljoen bewonersbewegingen kunnen helpen om de beweging te professionaliseren? En hoe zou dit helpen om de samenwerking tussen overheid en initiatief gelijkwaardiger te maken?

Workshop wetenschap

Het lijkt erop dat maatschappelijke initiatieven steeds minder vaak meewerken aan wetenschappelijk onderzoek. Waar ligt dat aan? Een van de oorzaken is dat de samenwerking tussen wetenschap en maatschappij vooral is gericht op een onderzoeksperiode met een begin en een eind. Nadat een onderzoek stopt, stopt ook dat wat is opgebouwd: zoals een living lab of burgerwetenschapsgroep. Daarnaast mist soms wederkerigheid; maatschappelijke initiatieven delen waardevolle kennis, maar daaruit afgeleide inzichten belanden als onderzoeksartikel achter een pay-wall, waar het buiten bereik is van de gemeenschap.

Tijdens deze sessie begeleidt Imme Ruarus, hoofd van Waag’s Smart citizens lab, het gesprek over hoe we de samenwerking tussen wetenschap en maatschappelijke initiatieven kunnen verbeteren. Hoe ziet gezamenlijke kennisproductie eruit? En welke rol speelt financiering hierin? 

Verwacht een avond vol inspiratie, best practices, en aan het einde van de avond een concreet overzicht van manieren waarop financiering anders wordt ingericht.

Programma

Over Stadskenners

Stadskenner zijn we allemaal! Als bewoner ken je jouw omgeving natuurlijk het beste, maar hoe kun je die kennis vervolgens gebruiken om je leefomgeving te verbeteren? In Stadskenners brengen we bewoners, maatschappelijke initiatieven, organisaties, bestuurders, en wetenschappers samen. Zodat we samenwerken aan het ontwerpen van een leefbare stad.

Stadskenners wordt georganiseerd als onderdeel van de NWA (Nationale Wetenschapsagenda)-route Smart Liveable Cities. 

Huis van actief burgerschap

Deze editie van Stadskenners vindt plaats in Het Huis van Actief Burgerschap. Het Huis van Actief Burgerschap is een plek voor mensen die omkijken naar anderen en zich inzetten voor de leefbaarheid van hun buurt, wijk of stad. Deze plek vind je op de begane grond van Bibliotheek Neude in Utrecht.