Thermo-staat
In talloze Nederlandse huurwoningen warmen de slaapkamers 's zomers flink op. En dat kan leiden tot fysieke en mentale klachten: hittestress. In Thermo-staat bundelen bewoners door heel Nederland hun krachten met wetenschappers van TU Delft en Hogeschool van Amsterdam, onderzoeksjournalisten van de VPRO en experts van Waag. Samen onderzoeken wij de gevolgen van hittestress op het leefklimaat van bewoners.
We experimenteren in dit project met innovatieve, gelijkwaardige samenwerkingen tussen publiek en journalistiek. Daarvoor stellen journalisten van de Argos-redactie (VPRO) hun onderzoeksproces gedeeltelijk open. Burgerwetenschappers worden niet alleen ondersteund bij het in kaart brengen van hitte in huurwoningen, maar staan ook in contact met journalisten en experts om duiding te geven aan hun data en om mee te denken over relevante journalistieke vragen. In de periode mei tot en met september 2023 was deze gemeenschap van bewoners, journalisten en experts actief op het digitale platform KennisCloud.
Waag begeleidt het meetnetwerk en bouwt de technische infrastructuur voor Thermo-staat. In de zomer van 2023 en 2024 meten ongeveer tachtig bewoners de temperatuur en luchtvochtigheid in huis met de open-source thermometers die Waag ontwikkelde.
Gezamenlijk vergroten we het handelingsperspectief van burgerwetenschappers en het Nederlandse vertrouwen in onderzoeksjournalistiek.
Eindrapport
Waag, HvA en VPRO publiceerden de resultaten van 2023 in het eindrapport Thermo-staat. Het rapport geeft inzicht in de temperatuurverschillen tussen verschillende woningen, bijvoorbeeld tussen verschillende etages, windrichtingen en eigendomsvormen. Zo worden huurwoningen op de warmste momenten gemiddeld twee graden warmer dan koopwoningen.
Daarnaast staat in het rapport beschreven hoe burgerwetenschap bijdraagt aan bewustwording van de hitteproblematiek en mensen mogelijkheden biedt om iets tegen hittestress te doen. Bewoners gaven aan dat ze zich beter in staat voelen om hittestress aan te kaarten en te pleiten voor oplossingen. Zo plaatste woningcorporatie Ymere zonnewering naar aanleiding van het project en wil een bewoner uit Nijmegen haar Thermo-staat data gebruiken om naar de rechter te stappen.
Thermo-staat werd genomineerd voor de Prix Europa!
IMPETUS programma
In de periode mei t/m december 2024 is Thermo-staat onderdeel van het IMPETUS programma. IMPETUS is een programma dat citizen-science projecten ondersteunt door middel van financiering, kennisdeling, trainingen en andere middelen.