Hoe kunnen we stads-initiatieven creëren op een inclusieve manier en voor een verscheidenheid aan levensvormen, zoals mensen, planten, dieren en microben? De aankomende twee jaar onderzoekt Waag met het EU-project T-Factor deze en meer vragen over tussentijdse initiatieven op het Amsterdam Science Park.
De uitdaging
Samen met ecologen, kunstenaars, onderzoekers en lokale partijen gaan we na hoe dieren, planten, mensen en microben samenkomen op het Amsterdam Science Park. We gaan kijken wat er nodig is om het tussentijdse gebruik van dit stedelijke ontwikkelingsgebied vorm te geven, zodat we naar een meer natuur-inclusieve ruimte kunnen gaan. Het doel is om met T-Factor te ontdekken hoe cultuur, creatieve samenwerking en engagement tot levendige plekken van inclusieve stedelijke vernieuwing kunnen leiden. Een ruimte die plek biedt voor sociale innovatie en ondernemingen.
Amsterdam Science Park. Photo: Masterplan Amsterdam Science Park
T-Factor op het Amsterdam Science Park
Waag coördineert de Amsterdamse pilot vanaf Amsterdam Science Park. Samen met lokale partners gebruiken we het Amsterdam Science Park masterplan als gemeenschappelijk beginpunt voor ons onderzoek. Vanaf daar organiseren we excursies, workshops, wandelingen, symposia, en presentaties. Zo organiseerden we in april 2021 het driedelige symposium Building as Being met artistiek onderzoeker Esmee Geerken.
Iedereen die geïnteresseerd is in het verbeteren van stedelijk gebied op een natuur-inclusieve manier, is welkom om aan te schuiven.
De Groene Maakplaats op wielen
Een van onze ambities is om op het Amsterdam Science Park een fysieke plek te realiseren, als ontmoetingsplek voor de community, voor exposities, inspiratie, publieksprogramma's en biodiversiteit interventies in de publieke ruimte. Allemaal gericht op het creëren van een nieuwe kijk op stadsontwikkeling; samen met andere dieren, planten, bodem, lucht en micro-organismen.
Het realiseren van deze plek kon ons niet snel genoeg gaan. Daarom is Waag gestart met experimenteren vanuit een installatie op wielen! Vanuit deze Groene Maakplaats op wielen organiseerden we in alle uithoeken van het Amsterdam Science Park van maart 2022 tot half december 2023 allerlei activiteiten. Van biodiversiteitswandelingen, tot workshops over het maken van veldnotities, tot brainstorms over hoe we de publieke ruimte met elkaar gaan vergroenen. Ook gingen we met voorbijgangers in gesprek over hoe zij het park ervaren en waarderen. En als er zo’n plek rondom ecologie in de stad op het park komt, wat moet daar dan eigenlijk allemaal te doen zijn?
Het landschapsfestival
Gedurende de zomer van 2023 vond het landschapsfestival Met andere ogen plaats. Waag Futurelab nodigde kunstenaars, buurtbewoners en wetenschappers uit om met andere ogen naar de levende omgeving te kijken. Tijdens verschillende workshops zijn er zeven interventies gebouwd op het park. Zo bouwden we niet alleen aan een meer-dan-menselijke huiskamer met de Onkruidenier en paringsplek voor de wolf met Esmee Geerken, maar ook aan een andere relatie met onze levende omgeving.
Ook organiseerde Waag een workshop over ecologie en artistieke interventies voor de gemeente Amsterdam en de drie grondeigenaren (Gemeente Amsterdam, NWO, UvA). Samen is gekeken hoe de lessen, perspectieven, samenwerkingen en andere resultaten/inzichten van het landschapsfestival een plek kunnen krijgen in beleid.
Ook als je niet fysiek op het Science Park bent, kun je ontdekken wat er leeft op het Science Park. Waag ontwikkelde de Urban Ecology Field Atlas: een subjectieve kaart die de stad laat zien als levende plek. Verschillende meer-dan-menselijke bewoners van het park worden zichtbaar op de kaart dankzij de observaties van iNaturalis (natuurwaarnemingen door burgers). Ook zijn de plekken op het park die bijdragen aan vergroening uitgelicht. De Field Atlas is nooit hetzelfde, omdat het Amsterdam Science Park nooit hetzelfde is.
T-Factor onderzoekt stedelijke vernieuwing in verschillende Europese pilot-steden: Londen (GB) , Bilbao (ESP), Kaunas (LT), Milaan (IT) en Lissabon (PT) en Amsterdam (NL). Dit zorgt voor een uniek ecosysteem voor radicaal nieuwe stedenbouwkundige praktijken.
Kings Cross Pond Club London. Photo by John Sturrock
